Ο Όμιλος MIG, του οποίου επικεφαλής είναι ο Ανδρέας Βγενόπουλος, στις 12 Ιουλίου του 2007, κατάφερε να κάνει αύξηση μετοχικού κεφαλαίου 5,2 δισεκατομμύρια ευρώ. Ο Όμιλος πέρασε στην κατοχή του ένα ευρύ κύκλο επιχειρήσεων, που αφορούσαν από τρόφιμα έως τηλεπικοινωνίες και ιατρικές υπηρεσίες. Η μεγαλύτερη επιχείρηση στην Ελλάδα, όπως αρέσκεται συχνά να λέει ο ιδρυτής της, φάνταζε ως ένας κολοσσός. Ελάχιστα στοιχεία, σήμερα, υποδηλώνουν αυτή την παλιά εικόνα ισχύος. Ο ίδιος ο Ανδρέας Βγενόπουλος απασχολεί περισσότερο την κοινή γνώμη με τις αντιπαραθέσεις του και αντεγκλήσεις του, παρά με τα επιχειρηματικά σχέδια που θα άλλαζαν, όπως υποστήριζε, την Ελλάδα.

Ο τρόπος, με τον οποίο εξασφαλίστηκε αυτή η αύξηση της MIG, είχε απασχολήσει την Επιτροπή η οποία εξέταζε το σκάνδαλο του Βατοπεδίου. Ο πρόεδρός της, Δημήτρης Τσιρώνης, είχε ζητήσει από τον Άρειο Πάγο να ερευνηθεί αν η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της MIG προήλθε σε κάποιο βαθμό από δάνεια που είχε δώσει η τράπεζα Marfin, συμφερόντων Βγενόπουλου, στον Όμιλο συμφερόντων Βγενόπουλου. Και επίσης, αν η μη ανακοίνωση του γεγονότος πως τμήμα της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου αφορά κεφάλαια που έδινε η τράπεζα ίδιων συμφερόντων σε επιχειρηματίες, εξαπατούσε το επενδυτικό κοινό και χειραγωγούσε τη μετοχή.

Η Ελληνική Δικαιοσύνη δεν βιάζεται ως σήμερα να καταλήξει σε σχετικό συμπέρασμα και δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν πως το έχει ερευνήσει ποτέ επί της ουσίας. Αντιθέτως η Κυπριακή Βουλή, η Κυπριακή Αστυνομία, η Τράπεζα της Ελλάδας και η Κεντρική Τράπεζα Κύπρου, με δύο πορίσματά τους, θέτουν σοβαρά θέματα νομιμότητας, για τον τρόπο που δόθηκαν τα μετοχοδάνεια για την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της MIG.

Καλυμμένες χρηματοδοτήσεις Marfin;

Το ΑΚΕΛ, κατέθεσε στην εισαγγελία της Κύπρου αλληλογραφία μεταξύ της Λαϊκής Τράπεζας και της γερμανικής τράπεζας Commerzbank, από την οποία, όπως υποστηρίζει, αποδεικνύεται πως με κεφάλαια της Λαϊκής Τράπεζας και με μεσολάβηση της γερμανικής Commerzbank αγοράζονταν μετοχές της ίδιας της Λαϊκής αλλά και εταιριών του Ομίλου MIG, όπως το νοσοκομείο «Υγεία», η ΔΕΛΤΑ Singular κλπ.

Στην έρευνα των κυπριακών Αρχών, υπάρχουν στοιχεία, τα οποία θέτουν το ερώτημα αν η Marfin-Λαϊκή, όσο καιρό υπήρξε υπό τη διοίκηση του Βγενόπουλου και των συνεργατών του, χρηματοδότησε κεκαλυμμένα την MIG. Αν δηλαδή χρησιμοποιήθηκαν χρήματα καταθετών και μέσα από διάφορες διαδικασίες κατέληξαν για να ικανοποιήσουν τις ανάγκες ή την εικόνα του Ομίλου MIG. Ο Ανδρέας Βγενόπουλος επιμένει πως η αύξηση κεφαλαίου της MIG, όποτε έγινε, αντιπροσώπευε καθαρές επενδύσεις επιχειρηματιών στον ανερχόμενο όμιλό του.

Στις 15 Νοεμβρίου του 2013, ο γραμματέας του κόμματος ΑΚΕΛ της Κύπρου, Άνδρος Κυπριανού, και η βουλευτής του κόμματος Ειρήνη Χαραλαμπίδου, κατέθεσαν στον γενικό εισαγγελέα της Κύπρου ένα φάκελο με στοιχεία, που θεωρούν πως αποδεικνύουν ότι υπήρξε συγκαλυμμένη χρηματοδότηση της MIG με κεφάλαια της Λαϊκής. Δηλαδή, με διάφορους τρόπους, είτε μέσω δανείων από την ίδια την τράπεζα, είτε με άλλα χρηματοπιστωτικά προϊόντα, τα χρήματα κατέληγαν στον Όμιλο Βγενόπουλου.

Στα έγγραφα, που κατατέθηκαν στον γενικό εισαγγελέα της Κύπρου, φαίνεται πως στις 10 Φεβρουαρίου η MIG ανήγγειλε έκδοση μετατρέψιμων ομολογιών για 402 εκατομμύρια. Σύμφωνα με ανακοίνωση του Ομίλου, κατάφερε να διαθέσει μόνο 252 εκατομμύρια. Τα 50 εκατομμύρια προήλθαν από τις εταιρίες Capital Energy Investments, συμφερόντων του επιχειρηματία Ρήγα και Hil Hydrocarbons Investments , συμφερόντων του Τοπούζογλου. Η διαδικασία, όπως την περιγράφει η Ειρήνη Χαραλαμπίδου, ήταν η εξής:

Η Κυπριακή Βουλή, η Κυπριακή Αστυνομία, η Τράπεζα της Ελλάδας και η Κεντρική Τράπεζα Κύπρου, με δύο πορίσματά τους, θέτουν σοβαρά θέματα νομιμότητας, για τον τρόπο που δόθηκαν τα μετοχοδάνεια για την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της MIG.

«Η τράπεζα χορήγησε ανεξασφάλιστα παρατραβήγματα 33 εκατομμυρίων σε κάθε μία από τις εταιρίες. Στις 18 Μαρτίου 2010 στάλθηκαν 25 εκατομμύρια από κάθε λογαριασμό εταιρίας στην ελβετική τράπεζα Union Bancaire Privee (UBP). Την επόμενη μέρα, από την ίδια τράπεζα (UBP), στάλθηκε το συνολικό ποσό των 50 εκατομμυρίων, επ’ ονόματι μιας τρίτης εταιρίας, της Sadrugo Holding, πίσω στη Marfin-Λαϊκή, για να επενδυθούν σε ομόλογα της MIG. Η εταιρία αυτή έχει σύνδεση με τους δύο επιχειρηματίες, Ρήγα και Τοπούζογλου. Τα λεφτά των καταθετών, δηλαδή, με εγκρίσεις του κύκλου Βγενόπουλου, πήγαιναν στη MIG με σκοπό τη δημιουργία πλαστών εντυπώσεων».

Το ΑΚΕΛ, κατέθεσε στην εισαγγελία της Κύπρου αλληλογραφία μεταξύ της Λαϊκής Τράπεζας και της γερμανικής τράπεζας Commerzbank, από την οποία, όπως υποστηρίζει, αποδεικνύεται πως με κεφάλαια της Λαϊκής Τράπεζας και με μεσολάβηση της γερμανικής Commerzbank αγοράζονταν μετοχές της ίδιας της Λαϊκής αλλά και εταιριών του Ομίλου MIG, όπως το νοσοκομείο «Υγεία», η ΔΕΛΤΑ Singular κλπ. Για να αποφεύγουν τους τραπεζικούς και χρηματιστηριακούς κανονισμούς, όπως υποστηρίζει το ΑΚΕΛ, και να μην φαίνεται πως αυτό ευνοούσε τον ίδιο τον Βγενόπουλο, έβαζαν μπροστά τη γερμανική τράπεζα, η οποία φαινόταν πως πουλούσε ένα χρηματοοικονομικό προϊόν. Με τον τρόπο αυτό διαχειρίστηκαν δεκάδες εκατομμύρια.

Ο Όμιλος Ζολώτα, μέσα από τις εταιρίες Focus και Stabile, εμφανίζεται ακόμη το 2011 να παίρνει μέρος στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της Λαϊκής Τράπεζας, ενώ έχει ήδη δανειοδοτηθεί από την Λαϊκή Τράπεζα.

Καταδίκη Marfin για τραπεζική απάτη

Μία υπόθεση εκδίκασης αγωγής πολίτη κατά της Marfin και των θυγατρικών της, βάζει επί τάπητος για έρευνα το θέμα, αν με διάφορους τρόπους η τράπεζα κατάφερε έμμεσα να χρηματοδοτήσει τον όμιλο MIG, χωρίς να φαίνεται πως κεφάλαια, που έφευγαν από τα ταμεία της, κατέληγαν στον όμιλο συμφερόντων Βγενόπουλου.

Η αγωγή έγινε από τον πολίτη και έγινε αμετάκλητη πρόσφατα από τον Άρειο Πάγο (απόφαση 1501/2014). Η Marfin, στην οποία αναγνωρίζεται αστική τραπεζική απάτη, είναι αναγκασμένη να καταβάλει 1.300.000 στον πολίτη.

Η υπόθεση, όπως περιγράφεται στην αγωγή, η οποία γίνεται δεκτή από το δικαστήριο, έχει ως εξής: Επιχειρηματίας και γείτονας του Βγενόπουλου, του ζήτησε να τον βοηθήσει να πάρει δάνειο από την τράπεζα. Με σύστασή του, πήγε στο τμήμα Privat Banking και ζήτησε το δάνειο. Το τμήμα της τράπεζας, όμως, του συνέστησε μια άλλη διαδικασία. Να πουλήσει τη βίλα του στο τμήμα leasing της τράπεζας και στη συνέχεια να τη μισθώσει. Με τα χρήματα, που θα έπαιρνε από την πώληση, θα αγόραζε μετοχές της MIG στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου που γινόταν. Όταν λόγω της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου οι μετοχές θα ανέβαιναν, τότε θα τις πουλούσε και θα εξασφάλιζε ποσό για να επαναγοράσει το ακίνητο και να έχει και κέρδος.

Η Marfin, στην οποία αναγνωρίζεται αστική τραπεζική απάτη, είναι αναγκασμένη να καταβάλει 1.300.000 στον πολίτη που της έκανε αγωγή. Η καταδικαστική απόφαση έγινε αμετάκλητη πρόσφατα από τον Άρειο Πάγο. Η υπόθεση βάζει επί τάπητος για έρευνα το θέμα, αν με διάφορους τρόπους η τράπεζα κατάφερε έμμεσα να χρηματοδοτήσει τον όμιλο MIG, χωρίς να φαίνεται πως κεφάλαια, που έφευγαν από τα ταμεία της, κατέληγαν στον όμιλο συμφερόντων Βγενόπουλου.

Ο επιχειρηματίας συμφώνησε, αλλά όταν πήγε να υπογράψει τη σύμβαση με την τράπεζα, διαπίστωσε πως οι μετοχές, τις οποίες θα αγόραζε, ήταν τελικώς δεσμευμένες, παρά τις διαβεβαιώσεις των στελεχών της τράπεζας. Αρνήθηκε να υπογράψει και ακολούθησαν διαπραγματεύσεις ωρών. Η τράπεζα τον διαβεβαίωσε πως δεν ίσχυε η δέσμευση και η υπόθεση θα ήταν επικερδής για όλους. Ο επιχειρηματίας τελικώς υπέγραψε. Όταν έγινε η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της MIG, ο ίδιος συμμετείχε κατ’ αυτόν τον τρόπο με 2,5 εκατομμύρια. Η μετοχή της MIG ανέβηκε και αποφάσισε να πουλήσει, για να εξασφαλίσει τα κέρδη που του υποσχέθηκε η τράπεζα. Οι μετοχές του, όμως, ήταν δεσμευμένες και δεν μπορούσε να πουλήσει. Το αποτέλεσμα ήταν να χάσουν σταδιακά την αξία τους και να χάσει το 1,3 εκατομμύριο, που το δικαστήριο επέβαλε να πληρώσει η Marfin για να τον αποζημιώσει.

Στην υπόθεση αυτή, της αγωγής του επιχειρηματία, αν και είναι σημαντική η αναγνώριση αστικής απάτης από μία τράπεζα, το σημαντικότερο είναι αν η τράπεζα χρησιμοποίησε και σε ποια έκταση αυτό τον τρόπο για να χρηματοδοτήσει την MIG συμφερόντων Βγενόπουλου. Αν, δηλαδή, κεφάλαια της τράπεζας, τα οποία είναι καταγεγραμμένα ως επενδύσεις, leasing ή άλλες τραπεζικές διαδικασίες, χρησιμοποιήθηκαν για να οδηγήσουν συγκαλυμμένα σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της MIG.

Παρά τις ως σήμερα δημόσιες καταγγελίες και αναφορές, καμιά εισαγγελική έρευνα δεν έχει γίνει για το αν χειραγωγήθηκαν μετοχές, ή δημιουργήθηκε μια ψευδής εικόνα σφρίγους για τον Όμιλο MIG, που παραπλάνησε το επενδυτικό κοινό. Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, επίσης, δεν έκανε έρευνα για καμιά από τις περιπτώσεις που έχουν δημοσιοποιηθεί. Η σχέση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και του Χρηματιστηρίου με την υπόθεση δεν αφορά έρευνα. Αφορά την κατάθεση ενός πρώην στελέχους της Κεφαλαιαγοράς, του προέδρου Αναστάσιου Γαβριηλίδη, υπέρ του Βγενόπουλου στην εισαγγελία και την τοποθέτηση ενός άλλου πρώην προέδρου του Χρηματιστηρίου, του Μανώλη Ξανθάκη, στο Δ.Σ. της MIG.

Απάντηση Ανδρέα Βγενόπουλου

ΚΑΤ΄ΑΡΧΗΝ εκφράζω την ικανοποίησή μου αλλά και δικαίωσή μου διότι, έστω και μετά από 6 μηνύσεις, 2 αγωγές και 2 καταδικαστικές αποφάσεις εις βάρος του ιδιοκτήτου του μέσου σας, αποφασίσατε να σεβασθείτε στοιχειώδεις κανόνες της δημοσιογραφικής δεοντολογίας και αφ΄ενός μεν να διασταυρώνετε τα στοιχεία της έρευνάς σας, αφ΄ετέρου δε να ζητάτε προς δημοσίευση και τις απόψεις των προσώπων που αφορούν επικείμενα δημοσιεύματά σας.

Επί της ουσίας, μια Εισαγγελία δεν μπορεί να «εμφανίζει» την διάπραξη ποινικών αδικημάτων με κάποιον δημοσιογραφικά αξιοποιήσιμο τρόπο αλλά, εφόσον διαθέτει στοιχεία, να εκδίδει κατηγορητήριο. Δεν έχω καμία πληροφόρηση ότι η Εισαγγελία της Κύπρου εξέδωσε οποιοδήποτε κατηγορητήριο κατ΄εμού για την υπόθεση που αναφέρετε, τα δε γεγονότα που δήθεν η Εισαγγελία «εμφανίζει» είναι όχι μόνον παντελώς ψευδή, αλλά και ανυπό-στατα δια της απλής λογικής. Γνωρίζω μόνον από την κατάθεση του κατηγορουμένου και τελικώς καταδικασθέντος για συκοφαντική δυσφήμιση κ. Κ. Βαξεβάνη, ότι οι ανακριτικές αρχές της Κύπρου, στην μάταιη προσπάθειά τους να ανακαλύψουν κάποιο ποινικό αδίκημα για να ενισχύσουν την υπεράσπιση της χώρας τους στην προσφυγή της MIG εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας στην διεθνή διαιτησία, διεξάγουν κάποια σχετική «έρευνα» και ότι η Ελληνική Δικαιοσύνη μέσω δικαστικής συνδρομής έχει ζητήσει να της προσκομισθεί το σχετικό μαρτυρικό υλικό, εφόσον υπάρχει, ώστε λόγω αρμοδιότητος να επιληφθεί αναλόγως.

Πρέπει να σημειωθεί ότι παρεμφερείς «έρευνες» διεξάγονται στην Κύπρο ήδη επί 3,5 έτη χωρίς φυσικά κανένα αποτέλεσμα, αφού ουδέν ποινικό αδίκημα έχει διαπραχθεί.

Είναι πάγια η θέση μου όμως ότι η διερεύνηση οποιασδήποτε κατηγορίας είναι καλοδεχούμενη, διότι μόνον με πορίσματα ή/και αποφάσεις της Δικαιοσύνης αντιμετωπίζονται οι περιστασιακές ή/και οι εξ επαγγέλματος συκοφαντίες που ενίοτε συνοδεύουν δημόσια πρόσωπα, στα πλαίσια αυτά δε γνωρίζετε ότι η ίδια η MIG έχει ζητήσει την διερεύνηση όλων των από καιρού εις καιρόν εμφανιζόμενων στην Κύπρο κατηγοριών από την Ελληνική Δικαιοσύνη.

Βέβαια, όπως επίσης καλώς γνωρίζετε, υπάρχουν συκοφάντες που ακόμη και τα πορίσματα και τις αποφάσεις της Δικαιοσύνης αμφισβητούν, αλλά αυτοί πλέον κατατάσσονται στην κατηγορία των «γραφικών».

Κατόπιν των ανωτέρω σας καλώ αν δεν είσθε βέβαιοι ότι εξεδόθη σχετικό κατηγορητήριο να μην προχωρήσετε σε διάπραξη ενός ακόμη ποινικού αδικήματος παραθέτοντας εκ προθέσεως και εν γνώσει σας ψευδή συκοφαντικά στοιχεία, διότι τα τερτίπια του τύπου «εμφανίζει», «φέρεται», «ερευνά» δεν θα σας γλυτώσουν από μια ακόμη καταδίκη, αφού τα κίνητρα σας για την οργανωμένη συκοφαντική εκστρατεία εναντίον μου είναι πλέον γνωστά.

Υ.Σ. Ως προς τα δάνεια του Ομίλου Ζολώτα τα οποία, ως αναφέρετε, εδόθηκαν από την Τράπεζα εις την οποίαν υπηρέτησα μέχρι το Νοέμβριο του 2011 ως μη εκτελεστικός Πρόεδρος, δεν γνωρίζω ούτε το ακριβές ποσόν ούτε την κατάσταση μερικής ή ολικής τους αποπληρωμής. Γνωρίζω όμως ότι σύμφωνα με την οργάνωση και τις διαδικασίες χορηγήσεων της Τράπεζας, καθώς και τις πιστοποιήσεις των εσωτερικών, αλλά και δύο εξωτερικών ελεγκτών, όλα τα χορηγηθέντα δάνεια ήταν επαρκώς εξασφαλισμένα κατά την χορήγησή τους και ουδέποτε διαπιστώθηκαν ενέργειες δόλου ή κακής πίστης από οποιοδήποτε στέλεχος της Τράπεζας στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων του.

Η απάντηση του Κώστα Βαξεβάνη

Ζητήσαμε από τον κύριο Βγενόπουλο να απαντήσει για την ουσία όσων προκύπτουν από την έρευνα. Προφανώς ο κύριος Βγενόπουλος θεωρεί περιττή τη δημοσιογραφική λειτουργία, γιατί επιμένει να την αντικαθιστά με την ποινική. Ο δημόσιος έλεγχος που ασκείται από τους δημοσιογράφους είναι μάλλον για τον κύριο Βγενόπουλο κολάσιμος και μη αναγκαίος.

Ίσως γι’ αυτό επιμένει σε μηνύσεις και όχι σε απαντήσεις. Στην ίδια την απάντησή του μάλιστα προαναγγέλει νέα μήνυση, γιατί έχουμε το θράσος να ασκούμε δημοσιογραφία. Υπάρχουν εκατοντάδες ακόμη σαν τον κύριο Βγενόπουλο, που αντιμετώπιζαν τη δημοσιογραφία όπως αυτός. Με την ίδια αλαζονεία, τον ίδιο σαρκασμό και την ίδια μανία. Αν αγνοεί ποια είναι η κατάληξή τους, ίσως του το θυμίσει η ζωή και η θέση του σύντομα. Παραθέτουμε την απάντησημη απάντηση. Ο κύριος Βγενόπουλος έχει περάσει από το δόγμα «εγώ είμαι ο πετυχημένος επιχειρηματίας που κατάφερα τα πάντα» στο δόγμα «εγώ δεν ξέρω τίποτα, δεν είδα τίποτα, απλώς προέδρευα». Τα συμπεράσματα δικά σας.

το άρθρο δημοσιεύθηκε στο Hot Doc #75 τον Απρίλιο του 2015

Extra Hot άρθρο

Με την υπόθεση της έρευνας για τον Ανδρέα Βγενόπουλο, συνδέεται και ένα περίεργο περιστατικό στον Άρειο Πάγο. Ο εισαγγελέας Δικαστικής Συνδρομής, Γιάννης Αγγελής, σύμφωνα με πληροφορίες, επιχείρησε να ενημερώσει την εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, Ευτέρπη Κοτζαμάνη, για πληροφορίες που είχε στην κατοχή του και αφορούσαν στοιχεία για πιθανή σχέση του Ανδρέα Βγενόπουλου με δωροδοκία του διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου και άλλες παράνομες ενέργειες. Η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου δεν έδειξε πολύ πρόθυμη να παραλάβει τις πληροφορίες, με τον ισχυρισμό πως η υπόθεση αφορούσε την Κύπρο. Όταν έγινε έγγραφη αναφορά του εισαγγελέα με τα στοιχεία, η αναφορά δεν συσχετίστηκε με την ήδη υπάρχουσα έρευνα, αλλά ανατέθηκε σε άλλον εισαγγελέα.

Η υπόθεση την οποία περιγράφει η αναφορά του εισαγγελέα Εφετών, Γιάννη Αγγελή, είναι ίσως μια από τις πιο σοβαρές που εξετάζει η Κυπριακή Δικαιοσύνη, αφού φέρει τον πρώην διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, Χριστόδουλο Χριστοδούλου, να έχει χρηματιστεί από τον Ανδρέα Βγενόπουλο και τον εφοπλιστή Μιχαήλ Ζολώτα (έναν από τους μεγαλύτερους δανειολήπτες της Λαϊκής Τράπεζας) προκειμένου να επιτρέψει το πέρασμα μετοχών που κατείχε η HSBC στη Λαϊκή Τράπεζα, στον Βγενόπουλο και άλλες εταιρίες. Η άδεια αυτή απαιτούσε έλεγχο όσων απέκτησαν τις μετοχές της τράπεζας, ο οποίος σύμφωνα με τις κυπριακές Αρχές δεν έγινε ποτέ.

Στις 4 Σεπτεμβρίου 2014, μετά από αίτημα των δικαστικών αρχών της Κύπρου, έγινε συνάντηση του εισαγγελέα Εφετών, Γιάννη Αγγελή, με εκπροσώπους των κυπριακών δικαστικών αρχών,μέσω του συντονισμού της Eurojust. Σε αυτή τη συνάντηση, οι Κύπριοι διευκρίνισαν πως κάνουν έρευνα για να διαπιστωθεί αν ο Ανδρέας Βγενόπουλος και ο Μιχαήλ Ζολώτας, έχουν χρηματίσει τον κεντρικό τραπεζίτη της Κύπρου, στου οποίου τους λογαριασμούς υπήρχαν μεταφορές ποσών. Το δεύτερο κομμάτι της έρευνας αφορούσε την παράνομη χορήγηση δανείων από τη Marfin, όσο αυτή βρισκόταν υπό ελληνική διοίκηση, κατά παρέκκλιση των εσωτερικών κανονισμών και χωρίς την τήρηση των τραπεζικών πρακτικών, σε φυσικά πρόσωπα και εταιρίες συνδεδεμένες άμεσα ή έμμεσα με τη MIG.

Στις 13 Νομεβρίου, ο εισαγγελέας Εφετών, Γιάννης Αγγελής, έστειλε αναφορά με αυτές τις πληροφορίες στην προϊσταμένη της εισαγγελίας Διαφθοράς, Ελένη Ράικου, και στον αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου για το Οικονομικό Έγκλημα, Νίκο Παντελή. Μία βδομάδα μετά, ο εισαγγελέας Αγγελής κλήθηκε στην εισαγγελία του Αρείου Πάγου, όπου η εισαγγελέας Ευτέρπη Κουτζαμάνη, παρουσία της Ελένης Ράικου και του Νίκου Παντελή, με ύφος έντονο -αρκετά ώστε να καταστήσει και άλλους αυτήκοους μάρτυρες- τον ενημέρωσε πως πρόκειται για κυπριακή υπόθεση.

Αν το περιστατικό είναι αληθινό, τότε μπαίνει σοβαρό θέμα για την εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, που κατά παράβαση του ρόλου της υποδεικνύει τι πρέπει να γίνει σε μια έρευνα και μάλιστα αποφαίνεται ενώ δεν έχει σχέση με αυτή. Η αναφορά του Γιάννη Αγγελή, μετά από αλληλογραφία μεταξύ εισαγγελίας Διαφθοράς και Αρείου Πάγου, χρεώθηκε σε άλλον εισαγγελέα και δεν παρέμεινε στη Διαφθορά, όπου γίνεται η έρευνα για τον Βγενόπουλο. Το επιχείρημα ήταν πως, επειδή επρόκειτο για αναφορά εισαγγελέα, έπρεπε να εξεταστεί από ανώτερο εισαγγελικό λειτουργό. Το επιχείρημα αυτό, σύμφωνα με νομικούς στους οποίους απευθυνθήκαμε, δεν έχει νομική βάση,αφού δεν πρόκειται για εισαγγελέα ο οποίος είναι ελεγχόμενος, ώστε να ανατεθεί σε ανώτερο βαθμό η έρευνα, αλλά για εισαγγελέα που καταθέτει αναφορά για άλλα πρόσωπα.

Ένα εκατομμύριο ευρώ σε λογαριασμό του Κεντρικού Τραπεζίτη

Σύμφωνα με την αναφορά του εισαγγελέα Αγγελή, οι κυπριακές Αρχές εντόπισαν πως στις 27 Ιουλίου 2007 μεταφέρθηκε από λογαριασμό της εταιρίας Focus Maritime, συμφερόντων Μιχαήλ Ζολώτα, ποσό 1.000.000 ευρώ σε λογαριασμό της κόρης του, Αθηνάς Χριστοδούλου, με την αιτιολογία «παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών». Ο Χριστοδούλου, σύμφωνα με τις κυπριακές Αρχές, υπηρετούσε ως κεντρικός τραπεζίτης, όταν η Marfin Financial Group αγόρασε ποσοστό της Λαϊκής και λίγους μήνες μετά έδωσε άδεια για αύξηση του ποσοστού της Marfin Financial Group στη Λαϊκή έως 19%. Παρότι ο Χριστοδούλου είχε διαβεβαιώσει πως, σύμφωνα με το νόμο, ερευνά τις σχέσεις Βγενόπουλου με το Tosca Fund (υπήρχε καταγγελία πως αγόραζε σε προσυνεννόηση με τον Βγενόπουλο μετοχές της τράπεζας) δεν εντοπίστηκε καμιά τέτοια έρευνα.

Οι κυπριακές Αρχές θεωρούν πως το ένα εκατομμύριο ευρώ, που εντοπίστηκε στο λογαριασμό Χριστοδούλου, ήταν αποτέλεσμα χρηματισμού για να δράσει όπως έδρασε σε σχέση με τη μεταβίβαση των μετοχών της Λαϊκής. Συνδέουν, όμως, το χρηματισμό άμεσα με τον Βγενόπουλο. Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Πολίτης»:

«Όσο κι αν ο Ανδρέας Βγενόπουλος επιχειρεί να αποσυνδεθεί από τη Focus και τον Μιχάλη Ζολώτα, οι έρευνες της ανακριτικής ομάδας, η οποία διερευνά το οικονομικό έγκλημα, έχουν φέρει ήδη απτά αποτελέσματα. Σύμφωνα με πληροφορίες, από πηγές που είναι σε θέση να γνωρίζουν την πορεία των ερευνών, οι ανακριτές έχουν εξασφαλίσει μαρτυρία από πρόσωπα, τα οποία χρηματοδοτήθηκαν από τη Focus και τα οποία κατέθεσαν γραπτώς ότι η συμφωνία λήψης των χρημάτων έγινε με τον Ανδρέα Βγενόπουλο και όχι με τον Μιχάλη Ζολώτα.

Περαιτέρω, υπάρχουν στοιχεία στους φακέλους των ανακριτών, που δείχνουν τον Ανδρέα Βγενόπουλο να υπήρξε συνδιευθυντής σε συγκεκριμένες εταιρίες με τον κατά τα άλλα εντελώς άγνωστό του επιχειρηματία Μιχάλη Ζολώτα και απλώς πελάτη της Λαϊκής.

Υπάρχει όμως και ακόμα κάτι. Πληροφορίες αναφέρουν ότι οι ανακριτές έχουν εντοπίσει στοιχεία, που δείχνουν ότι αριθμός εταιριών του Μιχάλη Ζολώτα έχουν εγγραφεί από το δικηγορικό γραφείο του Α. Βγενόπουλου.

Ουσιαστικά, ο Μιχάλης Ζολώτας και η Focus αποτέλεσαν τη γέφυρα μεταφοράς χρημάτων για εξυπηρέτηση σκοπών του άλλοτε ισχυρού άντρα της Λαϊκής».

Ο άγνωστος κύριος Ζολώτας

Μιχαήλ Ζολώτας

Ο Ανδρέας Βγενόπουλος υποστηρίζει πως ο Μιχάλης Ζολώτας τού είναι ένας άγνωστος επιχειρηματίας. Η συμπόρευσή τους στη διοίκηση του Παναθηναϊκού ήταν τυχαία, έχει υποστηρίξει, μιλώντας σε κυπριακά μέσα ενημέρωσης, και υπήρξε πελάτης της Λαιϊκής πριν την ανάληψη της διοίκησης από τον ίδιο.

Η δανειακή ιστορία του Μιχαήλ Ζολώτα και οι σχέσεις του με τη Marfin παρουσιάζουν πολύ μεγάλο ενδιαφέρον.Μέσω των εταιριών της Focus Maritime και της Terra Stabile, ο Ζολώτας, σύμφωνα με τις κυπριακές Αρχές, παίρνει δάνεια που το 2012 είναι 726,5 εκατομμύρια ,με σχετική εξασφάλιση εκτιμημένη σε μόλις 182 εκατομμύρια.

Η Focus παίρνει στις:
22/2/2007 από την τράπεζα Εγνατία, πριν τη συγχώνευση των Marfin, Λαϊκή και Εγνατία, 80 εκατομμύρια ευρώ.

19/2/2007, μετά τη συγχώνευση, ακόμη 100 εκατομμύρια, με έγκριση από τη επιτροπή πιστώσεων Credit Committee II, στην οποία συμμετείχε ο Ανδρέας Βγενόπουλος.

27/6/2008, ακόμη 100 εκατομμύρια, με έγκριση όπως προηγουμένως.
Δεκέμβριο 2008, προέβη σε μη εξουσιοδοτημένη υπέρβαση 33 εκατ. ευρώ από τη Marfin Egnatia Bank.

10/12/2008, πρόσθετη αύξηση για το συνολικό ποσό των 240 εκατ. ευρώ, ώστε να καλύψει την υπέρβαση των 33 εκατομμυρίων.

Συνολικά παραχωρήθηκαν στην εταιρία 240 εκατομμύρια, σύμφωνα με διαδικασίες που ακολουθήθηκαν στην Ελλάδα.

Η Terra Stabile έχει δάνεια και από τις τρεις τράπεζες, που αποτέλεσαν τη νέα τράπεζα υπό τη διοίκηση Βγενόπυλου, αλλά παίρνει στις:

6/3/2008, παραχώρηση διευκόλυνσης παρατραβήγματος 100 εκατ. ευρώ.

24/6/2008, νέα διευκόλυνση, άλλα 100 εκατ. ευρώ, ενώ μετά από 3 μέρες παραχωρεί ισόποση διευκόλυνση στη Focus.

10/12/2008, προχώρησε σε αύξηση ορίου για ακόμη 40 εκατομμύρια.

Συνολικά παραχωρήθηκαν 240 εκατομμύρια. Όπως σημειώνει το πόρισμα των ανακριτικών αρχών της Κύπρου, «διαφαίνεται ότι δεν τηρήθηκαν οι διαδικασίες που προβλέπονται από την τράπεζα, με αποτέλεσμα να διαφαίνεται ότι υπήρξε: παράβαση εσωτερικών κανονισμών, ευνοϊκή μεταχείριση, σύγκρουση συμφερόντων».

Προσπάθεια εμπόδισης έρευνας

Στις 17 Οκτωβρίου 2014, οι ελληνικές Αρχές, μετά από αίτημα των κυπριακών Αρχών, στα πλαίσια της δικαστικής συνδρομής, κάνουν έρευνα στα γραφεία των εταιριών του Ζολώτα στον Πειραιά και στο σπίτι του στην Άνοιξη Αττικής και προχωρούν σε κατάσχεση σκληρών δίσκων και ηλεκτρονικών υπολογιστών, στα πλαίσια της δικογραφίας για τη δωροδοκία του κεντρικού τραπεζίτη στην Κύπρο. Ο Ζολώτας καταφεύγει στη Δικαιοσύνη, με αίτημα να κηρυχθεί παράνομη η έρευνα.

Το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Αθηνών, με την 4501/2014, χαρακτηρίζει νόμιμη την έρευνα και την απόδοση των στοιχείων που κατασχέθηκαν στις κυπριακές Αρχές.

Στις 19 Μαρτίου,με άρθρο μου στο koutipandoras.gr ,το οποίο απευθύνεται στον υπουργό Δικαιοσύνης, Νίκο Παρασκευόπουλο, ζητάω να ερευνηθεί αν ευσταθούν οι καταγγελίες της βουλευτού του κυπριακού κόμματος ΑΚΕΛ, Ειρήνης Χαραλαμπίδου, ότι ο Σαμαράς έδωσε εντολή να καλυφθεί η υπόθεση Βγενόπουλου. Σε αυτό το άρθρο σημειώνω πως η Ελληνική Δικαιοσύνη, παρότι έχει επί χρόνια στα χέρια της την υπόθεση Βγενόπουλου, δεν έχει προχωρήσει σε ουσιαστική έρευνα και σε αίτημα συνδρομής προς τις κυπριακές Αρχές, οι οποίες διαθέτουν όλα τα στοιχεία που αφορούν τη δικογραφία. Δύο μέρες μετά, οι εισαγγελικές αρχές έκαναν αίτημα δικαστικής συνδρομής προς την Κύπρο, προκειμένου να γνωστοποιηθούν όσα περιγράφει η αναφορά του εισαγγελέα Γιάννη Αγγελή. Με μερικά χρόνια καθυστέρηση…

το άρθρο δημοσιεύθηκε στο Hot Doc#75, τον Απρίλιο του 2015

Extra Hot άρθρο

Πόσο τυφλή είναι αλήθεια η Ελληνική Δικαιοσύνη; Και αν είναι, πόσο η τυφλότητά της συμβολίζει την αμερόληπτη λειτουργία της και όχι το κλείσιμο των ματιών από επιτηδευμένη αβλεψία; Είναι προφανές, πως ακόμη κι αν η κοινή γνώμη έχει να επιδείξει δεκάδες υποθέσεις, που σκανδάλισαν τη χώρα αλλά δεν είχαν τη νομική έκβαση που θα περίμενε κάποιος, η Δικαιοσύνη δεν κρίνεται μόνο από αυτό. Κρίνεται όμως από την αποφασιστικότητα, που πρέπει να δείχνει σε υποθέσεις που αφορούν το δημόσιο βίο και την απόφασή της να μην υπάρχουν σκιές.

Δυστυχώς, ως σήμερα, η κορυφή της Ελληνικής Δικαιοσύνης δείχνει να σκιάζει προστατευτικά αρκετούς από τους επώνυμους που την απασχολούν, παρά τις διαβεβαιώσεις για το αντίθετο. Το αν αυτό σχετίζεται με τα ισχυρά νομικά επιτελεία των ερευνώμενων, που φροντίζουν να πηδάνε με ασφάλεια από τα νομικά παράθυρα ή με πρόθεση, είναι κάτι που πρέπει να ερευνήσει το υπουργείο Δικαιοσύνης.

Η ηγεσία της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου έχει εκτεθεί σε καταγγελίες, που αφορούν μεγάλες υποθέσεις, χωρίς ούτε να ελεγχθεί ούτε να απαντήσει ποτέ. Όταν δημοσιεύτηκαν οι αποκαλύψεις για το Πόθεν Έσχες του πρώην υπουργού Δικαιοσύνης, Χαράλαμπου Αθανασίου, η Εισαγγελία του Αρείου Πάγου δεν θέλησε να κάνει κανένα έλεγχο. Όταν δημοσιοποιήθηκαν ηχητικά ντοκουμέντα, που εμφάνιζαν τον Αντώνη Σαμαρά να δίνει εντολές παρέμβασης στην Ελληνική Δικαιοσύνη, η Εισαγγελία του Αρείου Πάγου δεν έκανε ούτε τυπική διαδικασία έρευνας, ούτε καν για το ποιος και πώς υπέκλεψε τον πρωθυπουργό. Στις μεγάλες δικογραφίες, που αφορούν τραπεζίτες, επιχειρηματίες, ακόμη και λίστες με φοροφυγάδες, όπως η λίστα Λαγκάρντ, η Εισαγγελία αφήνει το χρόνο να κυλάει, ακροβατώντας σε μια νομιμότητα γραφειοκρατικών και νομότυπων αναθέσεων έρευνας, χωρίς τίποτα παραπάνω.

Μία από τις υποθέσεις αυτές, αφορά τον επιχειρηματία Ανδρέα Βγενόπουλο. Η Εισαγγελία του Αρείου Πάγου, φέρεται να έχει εκφράσει τη δυσαρέσκειά της για την ανακαίνιση του θέματος από εισαγγελείς, το οποίο –χωρίς να έχει δικαίωμα πριν την περάτωση της έρευνας– χαρακτηρίζει «κυπριακού ενδιαφέροντος».

Η δυσαρέσκεια αυτή εκφράστηκε όταν μεταφέρθηκαν, μέσω εισαγγελέα, στοιχεία που προκύπτουν από την έρευνα για τον Ανδρέα Βγενόπουλο στην Κύπρο. Τα στοιχεία επιχειρήθηκε να χαρακτηριστούν άσχετα με την Ελληνική Δικαιοσύνη, και όταν διαβιβάστηκαν γραπτώς, δεν συσχετίστηκαν με τις υπάρχουσες δικογραφίες για τον Βγενόπουλο, αλλά ανατέθηκαν σε άλλον εισαγγελέα από αυτόν που ερευνά την υπόθεση.

Γενικότερα, οι έρευνες της Ελληνικής Δικαιοσύνης για τον Βγενόπουλο έχουν πάντα τα ίδια χαρακτηριστικά: διαρκούν πολύ, αγνοούν βασικούς μάρτυρες, καλούν ως μάρτυρες υπεράσπισης ανθρώπους που θα έπρεπε να ελέγξουν για τις ευθύνες τους και παραβλέπουν στοιχεία που υπάρχουν, ακόμη κι αν είναι δημοσιευμένα. Επί δύο χρόνια, η Εισαγγελία, που ερευνά τη δραστηριότητα Βγενόπουλου, δεν έχει κάνει ούτε ένα αίτημα δικαστικής συνδρομής στη γειτονική και αδελφή Κύπρο, για να παραλάβει έγγραφα, τα οποία αποτελούν αποδεικτικά στοιχεία για την υπόθεση. Πορίσματα της Κυπριακής Βουλής, πορίσματα των ανακριτών, εσωτερικά έγγραφα της Marfin Bank, την οποία διοικούσε ο Βγενόπουλος, υπάρχουν στο διαδίκτυο αλλά όχι και στους εισαγγελικούς φακέλους. Ίσως ο Ανδρέας Βγενόπουλος να είναι αθώος, όπως υποστηρίζει, αλλά η Δικαιοσύνη δεν δείχνει καθόλου.

Η σχέση του Ανδρέα Βγενόπουλου με τη Δικαιοσύνη έχει μία τριπλή διάσταση. Η πρώτη είναι το επάγγελμά του. Ο Βγενόπουλος είναι δικηγόρος, ο οποίος κατάφερε να εξελιχθεί ραγδαία (και με δικές του δυνάμεις, όπως υποστηρίζει) από τα σκαλοπάτια του δικηγορικού του γραφείου, στον Πειραιά, ως την κορυφή του επιχειρηματικού γίγνεσθαι.

Η δεύτερη είναι ο τρόπος που επιλέγει να λύνει τις διαφορές του. Ο κύριος Βγενόπουλος, όπως έχει παραδεχθεί σε δικαστήριο, έχει δώσει εντολή να μηνύουν οποιονδήποτε γράψει ή υπονοήσει κάτι γι αυτόν. Ανάμεσα σε αυτούς που έχει μηνύσει, είναι ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, ο πρώην πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου, η Ντόρα Μπακογιάννη, οι πρώην υπουργοί Νίκος Σηφουνάκης και Δημήτρης Τσιρώνης και δεκάδες δημοσιογράφοι. Ανάμεσα στους τελευταίους, και η ομάδα του Hot Doc, ενάντια στην οποία πρωτόδικα πέτυχε καταδικαστική απόφαση για συκοφαντική δυσφήμηση. Η απόφαση αυτή έχει χαρακτηριστεί από τον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ),τη Διεθνή Ένωση Δημοσιογράφων και αρκετούς ακόμη διεθνείς οργανισμούς, ως φίμωση και χτύπημα της ελευθερίας του Τύπου.

Η τρίτη σχέση του Ανδρέα Βγενόπουλου με τη Δικαιοσύνη αφορά έρευνες για την επιχειρηματική του δραστηριότητα, που είναι σε εξέλιξη σε Ελλάδα και Κύπρο. Πρόκειται για έρευνες που αλληλοπλέκονται, αφού οι ευθύνες που ερευνώνται αφορούν αδικήματα και στις δύο χώρες. Έχει σημασία να δούμε αυτή την πλευρά της σχέσης του Βγενόπουλου με τη Δικαιοσύνη. Ή μάλλον της συμπεριφοράς της Δικαιοσύνης και των αβλεψιών της στην έρευνα.

Έρευνα από το 2010

Η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Ευτέρπη Κουτζαμάνη.

Ως το 2010, ο Ανδρέας Βγενόπουλος είχε το προφίλ του επιχειρηματία-σωτήρα. Είχε οικοδομήσει έναν επιχειρηματικό κολοσσό, τη MIG, και συχνά επιχειρούσε να επεκτείνει τη συνταγή της επιχειρηματικής του επιτυχίας στην ελληνική κοινωνία. Σε αλλεπάλληλες συνεντεύξεις στα ΜΜΕ, τα οποία τον αντιμετώπιζαν ως θαύμα του επιχειρείν, κούναγε το δάχτυλο προς τους ακατάλληλους πολιτικούς, φτάνοντας μάλιστα στο σημείο να δηλώνει την καταλληλότητα των συνεργατών του για υπουργοποίηση. Είχε πει συγκεκριμένα στην εκπομπή «Φάκελοι»:

«Οι άνθρωποι που πρέπει να μπούνε στην πολιτική πρέπει να είναι άνθρωποι νεότεροι, πρέπει να είναι στελέχη. Εμείς, στο δικό μας τον όμιλο –που δεν αμφιβάλλω ότι αυτό γίνεται και σε άλλους ομίλους– έχουμε 20 στελέχη πρώτης γραμμής, τα οποία είναι μεταξύ 35 και 45, όπου ο καθένας από αυτούς θα μπορούσε να είναι πολύ καλύτερος από τους περισσότερους υπουργούς».

Τα μέσα ενημέρωσης είχαν μιλήσει για σχέδια του Βγενόπουλου να μεταπηδήσει από την κορυφή της MIG στην πολιτική, κάτι όμως που ο ίδιος διέψευσε.

Τον Οκτώβριο του 2010, υπήρξαν οι πρώτες ρωγμές στο προφίλ Βγενόπουλου. Ο πρόεδρος της Επιτροπής για το Βατοπέδι, Δημήτρης Τσιρώνης, έστειλε στους υπουργούς Οικονομικών και Δικαιοσύνης, Γιώργο Παπακωνσταντίνου και Χάρη Καστανίδη, μια αναφορά, που συσχέτιζε το σκάνδαλο της Μονής με τον Ανδρέα Βγενόπουλο. Έγραφε συγκεκριμένα:

«Η διερεύνηση του σκανδάλου της Ιεράς Μονής Βατοπεδίου από την Ειδική Κοινοβουλευτική Επιτροπή για το σκάνδαλο του Βατοπεδίου αποκάλυψε ένα παράπλευρο οικονομικό και χρηματιστηριακό σκάνδαλο με επίκεντρο τον Όμιλο ΜΙG και τις συνδεδεμένες τράπεζες του Ομίλου Marfin με πιθανές απρόβλεπτες συνέπειες για την σταθερότητα του ελληνικού και κυπριακού τραπεζικού συστήματος και τα συμφέροντα καταθετών και επενδυτών…»

Στην αναφορά, ο πρόεδρος της Επιτροπής δεν έθετε μόνο το θέμα της χρηματοδότησης της Μονής Βατοπεδίου μέσω offshore εταιριών από την τράπεζα που διοικούσε ο Βγενόπουλος, αλλά και το θέμα της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου, που είχε πετύχει η MIG, και έφτανε τα 5,4 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με όσα εξέθετε στην αναφορά, η Επιτροπή είχε διαπιστώσει πως μεγάλος αριθμός εταιριών και επιχειρηματιών είχαν λάβει μέρος στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της MIG, παίρνοντας δάνεια από την τράπεζα Marfin, επίσης συμφερόντων του Βγενόπουλου.

Σύμφωνα με κοινό πόρισμα της Τράπεζας της Ελλάδος και της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, τα δάνεια αυτά είχαν δοθεί με ενέχυρο τις μετοχές που αγοράστηκαν, αλλά η τράπεζα δεν απαίτησε τις διασφαλίσεις όταν οι μετοχές αυτές έχασαν την αξία τους. Σημείωνε επίσης πως πολλά από τα δάνεια είχαν δοθεί κατά παράβαση της τραπεζικής πρακτικής και χωρίς πραγματικές εγγυήσεις. Ζητούσε έτσι να ερευνηθεί αν η διαδικασία αυτή, μέσα από την οποία εμφανιζόταν η MIG να προσελκύει κεφάλαια επενδυτών, τα οποία προέρχονταν στην πραγματικότητα από δάνεια που έδινε η τράπεζα διοίκησης Βγενόπουλου, ήταν μια χειραγώγηση μετοχών.

Η αναφορά αυτή, στις 18 Οκτωβρίου, διαβιβάστηκε στον πρόεδρο του Αρείου Πάγου, Γιώργου Καλαμίδα. Ανατέθηκε, στη συνέχεια, στον εισαγγελέα εφετών Γιώργο Μωραϊτάκη να διενεργήσει προκαταρκτική εξέταση για την υπόθεση. Στις 10 Ιουλίου 2012, ο εισαγγελέας Γιώργος Μωραϊτάκης βάζει την υπόθεση στο αρχείο. Ο Ανδρέας Βγενόπουλος μιλά για την αθωότητά του και για συκοφάντες, οι οποίοι τον έβαλαν σε περιπέτειες. Η διάταξη 5/2012 του Μωραϊτάκη κλείνει την υπόθεση, αλλά ανοίγει και το κεφάλαιο με τα ερωτήματα. Ο εισαγγελέας εφετών εξετάζει την υπόθεση κάνοντας αναφορά σε δημοσιεύματα ακόμη και αθλητικών sites, τα οποία αναφέρονταν στην υπόθεση, αλλά όχι στο πόρισμα της Επιτροπής για το Βατοπέδι, το οποίο μάλιστα είχε ζητήσει να ερευνηθούν οι ευθύνες του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιώργου Προβόπουλου, αλλά και της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.

Αντί γι’ αυτό, ο Γιώργος Προβόπουλος και ο πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, Αναστάσιος Γαβριηλίδης, καταθέτουν υπομνήματα με τα οποία απαλλάσσουν των ευθυνών τον Βγενόπουλο εμφανίζοντάς τον να πράττει με βάση το νόμο. Ο εισαγγελέας δεν ελέγχει την αλήθεια όσων καταθέτουν οι δύο, και πολύ περισσότερο, δεν ερευνά τις ευθύνες τους στην υπόθεση, όπως περιέγραφε το πόρισμα της Βουλής. Στον εισαγγελέα δεν καλείται να καταθέσει ο πρόεδρος της Επιτροπής, Δημήτρης Τσιρώνης, και δεν γίνεται καμία έρευνα για όσα περιγράφει το κοινό πόρισμα της Τράπεζας της Ελλάδος και της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου για πιθανές παρατυπίες και παρανομίες στη χορήγηση δανείων, που μπορεί «να έχουν απρόβλεπτες συνέπειες στη σταθερότητα του κυπριακού και του ελληνικού τραπεζικού συστήματος».

Μερικούς μήνες μετά, οι κυπριακές τράπεζες και μαζί τους η κυπριακή οικονομία καταρρέουν. Στις 4 Δεκεμβρίου 2012, ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας σε διάγγελμά του, που αφορά την κατάρρευση, λέει:

«4 δισ. ευρώ είναι οι απώλειες των κυπριακών τραπεζών από την έκθεσή τους στα ελληνικά ομόλογα. Άλλα τόσα είναι η ζημιά για την οικονομία από τη μετατροπή της “Μαρφίν Εγνατία” από θυγατρική εταιρία στην Ελλάδα σε κυπριακή τράπεζα, μετατροπή την οποία ενέκρινε ο προηγούμενος διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας. Απώλειες υπάρχουν και από τα επισφαλή δάνεια που οι τράπεζες παραχώρησαν στην Ελλάδα».

Η αναζήτηση των αιτιών της κατάρρευσης της Κύπρου ανοίγει στην Κυπριακή Δημοκρατία νομικές και κοινοβουλευτικές διαδικασίες, οι οποίες εμπλέκουν τον Ανδρέα Βγενόπουλο. Τα στοιχεία δημοσιοποιούνται  ευρέως, αλλά η Ελληνική Δικαιοσύνη παραμένει ατάραχη για εγκλήματα που εμφανίζονται να έχουν γίνει στην Ελλάδα.

Το Μάιο του 2014, η Κυπριακή Βουλή, σε πόρισμά της για την κατάρρευση της κυπριακής οικονομίας και τον τρόπο λειτουργίας της Marfin, γράφει: «Διαχρονικά υπήρξε εκ μέρους της διοίκησης της τράπεζας μια στρατηγική “φορτώματος” διατραπεζικού χρέους της τράπεζας στην Κύπρο και αντιστρόφως ανάλογα “ξεφορτώματος” διατραπεζικού χρέους της τράπεζας από τον ελλαδικό χώρο… Η Επιτροπή κρίνει ότι η διοίκηση της τράπεζας και τα στελέχη της, με μεθοδευμένο, συστηματικό, αλλά και ταυτόχρονα εγκληματικό τρόπο, παρέσυραν τη Λαϊκή Τράπεζα και ταυτόχρονα την κυπριακή οικονομία σε κατάρρευση».

Η περαιτέρω έρευνα από τις ανακριτικές αρχές της Κύπρου (Αρχηγείο Αστυνομίας της Κύπρου) καταλήγει πως πολλά εγκλήματα έχουν διαπραχθεί στην Ελλάδα και πρέπει να ερευνηθούν από τις ελληνικές Αρχές. Σύμφωνα με τις κυπριακές ανακριτικές αρχές, η έρευνα της υπόθεσης επιβάλλει να ερευνηθούν οι ευθύνες του Ανδρέα Βγενόπουλου και των συνεργατών του, με βάση το ελληνικό Δίκαιο, για κακουργηματική απιστία, για απάτη και για νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες.

Η Ελληνική Δικαιοσύνη και πάλι δεν αντιδρά. Δεν γνωρίζει τι συμβαίνει, δεν διαβάζει τα δημοσιεύματα, και απ’ ό,τι προκύπτει, δεν θέλει να ακούσει και τους κύπριους συναδέλφους της.

Ο Βγενόπουλος μηνύει και τον εαυτό του

Όταν, το 2013, οι κυπριακές Αρχές και τα πολιτικά κόμματα θέτουν θέμα ευθυνών Βγενόπουλου για την κατάρρευση της οικονομίας, ο Ανδρέας Βγενόπουλος μηνύει τον εαυτό του. Δεν πρόκειται για την υπέρμετρη διάθεσή του για μηνύσεις, που από κεκτημένη ταχύτητα στρέφεται και στον ίδιο. Η MIG, εταιρία συμφερόντων του, καταθέτει μηνυτήρια αναφορά κατά παντός υπευθύνου για την υπόθεση της Λαϊκής. Όταν η είδηση διαρρέει, ο Βγενόπουλος υποστηρίζει πως στράφηκε εναντίον κάθε υπεύθυνου για την υπόθεση της Λαϊκής, άρα πιθανόν και του εαυτού του, προκειμένου να ξεκαθαρίσει η υπόθεση και να μην ενοχοποιείται άδικα.

Αυτή είναι η μία πλευρά του νομίσματος και των εξηγήσεων. Γιατί υπάρχει και άλλη, την οποία θέτει ως προβληματισμό έμπειρος εισαγγελέας μιλώντας στο Hot Doc: «Είναι φανερό σε όλους, πως στην περίπτωση Βγενόπουλου, ο Άρειος Πάγος δείχνει να θέλει να επικρατήσει η άποψη πως το πρόβλημα με τον επιχειρηματία αφορά στην Κύπρο. Δεν είναι έτσι, αφορά και την Ελλάδα και την Ελληνική Δικαιοσύνη. Καταθέτοντας η MIG μηνυτήρια αναφορά, θεωρητικά ενεργοποιεί έρευνα. Αν αυτή η έρευνα, κάτω από την αντίληψη “δεν αφορά την Ελλάδα, αφήστε το”, καταλήξει να απαλλάξει και πάλι τον Βγενόπουλο, τότε αυτό το “δεδικασμένο” μπορεί να το χρησιμοποιήσει στην Κύπρο. Αν υπάρξει δίωξη εναντίον του, θα επικαλεστεί πως έχει κριθεί από την Ελληνική Δικαιοσύνη. Ξέρετε πως αν κάποιο διεθνές δικαστήριο κληθεί να κρίνει την υπόθεση, δεν θα μπει στην ουσία ή αν έκαναν καλά οι Έλληνες τη δουλειά τους, αλλά θα πει πως έχουν κρίνει και δεν γίνεται μια υπόθεση να κριθεί δύο φορές».

Η «πονηρή» θεώρηση του εισαγγελέα, δεν απαιτεί μόνο να μην ισχύει η αθώα δικαιολογία του Βγενόπουλου, αλλά κυρίως να μην κάνει η Δικαιοσύνη τη δουλειά της. Από το 2013, που η εισαγγελία Διαφθοράς άρχισε να εξετάζει την υπόθεση Βγενόπουλου, μετά τη μηνυτήρια αναφορά της MIG, δεν έχει κάνει κανένα αίτημα δικαστικής συνδρομής στην Κύπρο για στοιχεία που έχει δημοσιοποιηθεί πως υπάρχουν. Κάποια στοιχεία έχουν κατατεθεί με πρωτοβουλία  του Hot Doc.

Την ίδια ώρα, η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν δέχθηκε να προωθήσει σοβαρά στοιχεία που έχει στη διάθεσή του ο εισαγγελέας Δικαστικής Συνδρομής, Γιάννης Αγγελής. Αντί για μια δικογραφία με στόχο την αλήθεια, η υπόθεση διασπάται σε κομμάτια και οι εισαγγελείς, που ασχολούνται, δεν γνωρίζουν πώς συνδέεται το κάθε κομμάτι που χειρίζονται με κάποιο άλλο σε άλλη δικογραφία.

το άρθρο δημοσιεύθηκε στο Hot Doc #75 τον Απρίλιο του 2015

Extra Hot άρθρο

Η περίπτωση της Digea είναι μια από τις πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις, ίσως η πλέον εξόφθαλμη, όπου η προηγούμενη κυβέρνηση οπαδών της «ελεύθερης οικονομίας» –στην ελληνική της εκδοχή– «έστησε» τους κανόνες του παιχνιδιού προκλητικά υπέρ των μεγάλων επιχειρηματικών συμφερόντων και, κατά την προσφιλή μέθοδο, ανάγκασε τους «μικρούς» να πληρώνουν για λογαριασμό των «μεγάλων». Όμως υπάρχουν και άλλες ακόμη πιο σκανδαλώδεις παράμετροι, για τις οποίες φρόντισε η προηγούμενη κυβέρνηση – με τη δοκιμασμένη συνταγή της ελληνικής κρατικοδίαιτης επιχειρηματικότητας, που έχει συνοψιστεί στον τίτλο της αμερικάνικης ταινίας «Other People’s Money»!

Με το γνωστό «μαύρο» στην ΕΡΤ, στις 11-6-2013, η μνημονιακή συγκυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου είχε αποκλείσει το δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό φορέα από το διαγωνισμό για τις ψηφιακές συχνότητες, λίγες ημέρες αργότερα, και κατέστησε τη Digea μονοπωλιακό πάροχο της επίγειας ψηφιακής τηλεόρασης και, μάλιστα, με ιδιαίτερα ευτελές τίμημα –18,3 εκατ. ευρώ για 15 χρόνια– όπως εκτιμά η αγορά.

Αξίζει και μόνο η σύγκριση με το διαγωνισμό για το «ψηφιακό μέρισμα», δηλαδή για τις συχνότητες που θα εκμεταλλεύονται οι εταιρίες κινητής τηλεφωνίας, που έγινε μερικούς μήνες μετά, από τον οποίο το κράτος εξασφάλισε έσοδα 381 εκατ. ευρώ. (!)

Σκάνδαλο αποτελεί και το γεγονός ότι μέτοχοί της είναι οι ίδιοι οι τηλεοπτικοί σταθμοί πανελλαδικής εμβέλειας! Πρακτικά, δηλαδή, η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή έγινε με τρόπο τέτοιο, που αναστέλλει στην πράξη τον όποιο –ψευδεπίγραφο έστω– ανταγωνισμό, αλλά και νομικά ελεγχόμενο, αφού οι ίδιοι οι σταθμοί και άρα πελάτες είναι ταυτόχρονα και πάροχοι, γεγονός ασυμβίβαστο με βάση την επιχειρηματική αλλά και την κοινή λογική.

Όμως, όσο ερευνά κανείς τις λεπτομέρειες, τόσο πιο προκλητικές είναι οι πρόνοιες της προηγούμενης κυβέρνησης, ώστε οι κανόνες να είναι απολύτως ευθυγραμμισμένοι με τα συμφέροντα των ιδιοκτητών, στο πρότυπο των κάθε λογής «συμβάσεων παραχώρησης» που έχουν συνάψει με το Δημόσιο οι εν λόγω επιχειρηματίες, με επαχθέστατους όρους για το δημόσιο συμφέρον και τους πολίτες.

Η Digea πήρε τη σύμβαση, οι ΟΤΑ πληρώνουν το «μάρμαρο»

Θεωρητικά, η Digea, που αναλαμβάνει, έστω και με ευτελές τίμημα, το έργο του ψηφιακού παρόχου, θα έπρεπε, υπό συνθήκες «κανονικότητας», να καλύψει με τηλεοπτικό σήμα τη χώρα. Όταν όμως ξεκίνησαν οι παλινωδίες με τα switch off σε κάθε περιφέρεια της χώρας και διαπιστώθηκαν τεράστια προβλήματα λήψης για τους τηλεθεατές, η κοινή γνώμη ανακάλυψε ότι με βάση το νομικό πλαίσιο ο ψηφιακός πάροχος καλύπτει μόνο τις «εύκολες» περιοχές, για τις οποίες έκανε ελάχιστα έως ανύπαρκτα έξοδα, χρησιμοποιώντας εγκαταστάσεις των μεγάλων καναλιών σε διάφορα κέντρα εκπομπής.

Για όλες τις δύσκολες περιπτώσεις, τις δυσπρόσιτες και τις ορεινές περιοχές, ένα τεράστιο ποσοστό κάλυψης της χώρας, το «μπαλάκι» το πέταξαν στην αυτοδιοίκηση, που είναι υποχρεωμένη να βρει πόρους και να εγκαταστήσει αναμεταδότες. Την ώρα που παραμένουν χωρίς σήμα τεράστιες περιοχές, οι πολίτες και το κράτος είναι αυτοί που πληρώνουν, βάσει νόμου, τον εξοπλισμό της κοινοπραξίας, που συμβλήθηκε με το Δημόσιο ως στρατηγικός επενδυτής !

Αυτό, όμως, που δεν έχει καταστεί σαφές, είναι ότι με το τέχνασμα της Digea τα μεγάλα κανάλια κατέστησαν οι «προαγωγοί» της ενημέρωσης, που ελέγχουν όλο το δίκτυο της πληροφόρησης στην Ελλάδα και ίσως στο μέλλον επιλέξουν να ρίχνουν «μαύρο» σε τηλεοπτικούς σταθμούς, που «δεν συμμορφώνονται προς τας υποδείξεις» ή έχουν διαφορετική εκτίμηση για την εκδοχή της πραγματικότητας που παρουσιάζουν οι «σοφοί» και μανιώδεις υπερασπιστές των μνημονίων κάθε βράδυ στα κεντρικά δελτία των μεγάλων καναλιών.

Πληρώνει η επαρχία για να συντηρούνται οι μεγάλοι σταθμοί

Οι βασικοί όροι της δανειακής σύμβασης ανάμεσα σε Τράπεζα Πειραιώς και DIGEA, όπου η Τράπεζα εξασφαλίζεται δεσμεύοντας τις επιχειρηματικές απαιτήσεις του παρόχου από τους τηλεοπτικούς σταθμούς που φιλοξενεί στην πλατφόρμα.

Την ίδια ώρα, έχουν υποχρεώσει όλους τους περιφερειακούς σταθμούς της χώρας –αυτούς που σε κάθε επαρχιακή πόλη έχουν μεγαλύτερη τηλεθέαση από τα μεγάλα κανάλια στο prime time του ενημερωτικού τομέα!– να πληρώνουν μηνιαίο ενοίκιο, που ξεκινά από περίπου 2.500 ευρώ, ανάλογα με τον πληθυσμό, στην πιο φτηνή περίπτωση, και φτάνει κοντά στις 3.800 ευρώ, με το ΦΠΑ και την αναγκαστική μίσθωση κυκλώματος στον ΟΤΕ από τους πελάτες και όχι τη Digea.
(Ο τρόπος με τον οποίο δόθηκαν μάλιστα κάποιες άδειες στο «παρά ένα» της ψηφιακής μετάβασης , εκπρόθεσμα και χωρίς προδιαγραφές, λίγο πριν την διαφαινόμενη πτώση της κυβέρνησης, είναι ένα σοβαρό ζήτημα για το είδος της «πελατείας» που προσφέρθηκε στη Digea).

Φυσικά, για τα δεδομένα της επαρχίας, τα ποσά είναι υπέρογκα και, μοιραία, θα οδηγήσουν σε οικονομικό στραγγαλισμό αρκετούς, ιδιαίτερα τους «ανυπότακτους». Αλλά, με μια δεύτερη ανάγνωση, την ώρα που οι μεγάλοι σταθμοί απαλλάχθηκαν από οποιοδήποτε κόστος, αφού είναι οι ίδιοι που συνιστούν τον πάροχο, αυτοί που ανέλαβαν να πληρώνουν για λογαριασμό τους είναι οι περιφερειακοί σταθμοί! Δηλαδή, οι πολίτες της περιφέρειας πληρώνουν για να συντηρούν τα αθηναϊκά κανάλια…

Αν κάποιος κάνει ένα απλό υπολογισμό για τα 65 και πλέον κανάλια της επαρχίας και τα ποσά που καταβάλλουν μηνιαίως, μπορεί να αντιληφθεί σε πόσο εντυπωσιακά μικρό χρονικό διάστημα οι επαρχιακοί σταθμοί θα αποσβέσουν το ευτελές τίμημα που πληρώνει η Digea στο Δημόσιο για τα επόμενα 15 χρόνια και πόσο γρήγορα η μεγάλη αυτή «μπίζνα» θα καταγράφει κέρδη και θα συντηρεί τους τηλεοπτικούς σταθμούς της Αθήνας από το ενοίκιο που πληρώνουν οι τηλεοπτικοί σταθμοί της επαρχίας!

Και μια πολύ ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια είναι το επιχείρημα, που χρησιμοποιήθηκε από τους τηλεοπτικούς σταθμούς στην κόντρα με την κυβέρνηση, ότι δεν θα έπρεπε να πληρώσουν τα χρέη τους από τα τέλη συχνοτήτων, συμψηφίζοντάς τα με τα –απείρως μικρότερα– ποσά που αναλογούν για την προεκλογική προβολή των κομμάτων. Μόνο που, εδώ και 10 περίπου χρόνια, έχει νομοθετηθεί ότι σε κάθε εκλογική αναμέτρηση οι μεγάλοι σταθμοί θα πληρώνονται κανονικά από κράτος για την προβολή των κομμάτων ενώ οι περιφερειακοί σταθμοί είναι υποχρεωμένοι να διαθέτουν δωρεάν τον τηλεοπτικό τους χρόνο…

Το δάνειο από την Πειραιώς και η υποθήκη των συμβάσεων

Με βάση τη σύμβαση η DIGEA «ενεχυριάζει και εκχωρεί» στην Τράπεζα Πειραιώς τις εξασφαλισμένες απαιτήσεις από τις συμβάσεις του παρόχου με τους τηλεοπτικούς σταθμούς και κάθε μελλοντικό συμβαλλόμενο. Εκχωρεί στο 100% της αξίας τους τις συμβάσεις των επαρχιακών σταθμών αλλά μόνο στο 50% τις συμβάσεις των μετόχων της, πανελλαδικών καναλιών!

Μάλιστα, υπάρχει και κάτι ακόμη άγνωστο μέχρι σήμερα, που αποκαλύπτεται από τα στοιχεία της έρευνας: Ότι η Digea έχει συνάψει ομολογιακό δάνειο 14 εκατ. ευρώ με την Τράπεζα Πειραιώς για να χρηματοδοτήσει όλη την επένδυση και, όπως πάντα, οι κρατικοδίαιτοι επιχειρηματίες δεν θα επενδύσουν και δεν θα ρισκάρουν ούτε ένα ευρώ. Με ένα ακόμη ιδιοφυές τέχνασμα, η –ανακεφαλοποιημένη με δανεικά που πληρώνουν οι Έλληνες– Τράπεζα Πειραιώς ανέλαβε να χρηματοδοτήσει την επένδυση, την ώρα που η πραγματική οικονομία έχει «στεγνώσει» από τις κλειστές «κάνουλες» των τραπεζών.

Σε αντίθεση με τα προκλητικά δάνεια των ζημιογόνων καναλιών χωρίς εγγυήσεις, αυτή τη φορά υπήρξαν επαρκείς εγγυήσεις, αφού η Digea υποθήκευσε τις συμβάσεις των περιφερειακών σταθμών, που υπέχουν θέση τηλεοπτικής άδειας, στην Τράπεζα Πειραιώς σε ποσοστό 100%. Ταυτόχρονα, φρόντισε να υποθηκεύσει τις άδειες των μετόχων της-κατόχων πανελλαδικών αδειών μόνο σε ποσοστό 50%.

Άρα στην –όχι απίθανη– περίπτωση, που δεν αποπληρωθούν τα δάνεια από έναν παίκτη μονοπωλιακό και με εξασφαλισμένη κερδοφορία, μια τράπεζα θα γίνει ο απόλυτος άρχοντας του τηλεοπτικού τοπίου της χώρας ενώ οι μεγάλοι θα ελαχιστοποιήσουν τις απώλειες.

Οι κανόνες στα μέτρα τους

Μοιάζει απίστευτο αλλά δεν είναι. Πρόκειται για μια από τις γνωστές, «φωτογραφικές» και προκλητικές παραχωρήσεις σε συγκεκριμένα επιχειρηματικά συμφέροντα του γνωστού «τριγώνου της διαπλοκής». Είναι οι ίδιοι επιχειρηματίες, που εξαντλούν την επιχειρηματική τους δραστηριότητα σε κρατικές συμβάσεις και συμπράξεις, που ευδοκιμούν στην Ελλάδα και ελέγχουν αποκλειστικά και το τηλεοπτικό τοπίο.

Όλη αυτή η ελίτ, στα χρόνια του μνημονίου, κατάφερε να γιγαντωθεί ακόμη περισσότερο και να εξασφαλίσει ακόμη μεγαλύτερη ατιμωρησία αλλά και θράσος, ώστε να χαρακτηρίζει «περίεργη» την αξίωση της κυβέρνησης να πληρωθούν τα χρέη για τα τέλη συχνοτήτων που χρησιμοποίησαν όλα αυτά τα χρόνια…

Είναι οι ίδιοι, που προσπαθούν να πείσουν τους Έλληνες εδώ και χρόνια για το νεοφιλελεύθερο μονόδρομο… Στον οποίο η αγορά αυτορυθμίζεται και καθορίζει τους κανόνες. Αρκεί το κράτος να έχει «στήσει» τους κανόνες υπέρ τους!

άρθρο που δημοσιεύθηκε Hot Doc#74 στο Απριλίου το 2015

Extra Hot άρθρο