Οι εισαγγελείς «δείχνουν» τους 4 για τα εξοπλιστικά

Το σύνολο σχεδόν των υπουργών Άμυνας, από τον Άκη Τσοχατζόπουλο και μετά, πρέπει να ελεγχθούν για τη σχέση με εξοπλιστικά προγράμματα τα οποία ούτε αναγκαία ήταν ούτε επείγοντα και σίγουρα ούτε και φτηνά. Το συμπέρασμα δεν είναι είναι μια δημοσιογραφική αξιολόγηση, ούτε καν η υποψία που αναπαράγεται επί δεκαετίες στην κοινωνία, αλλά συμπέρασμα δικογραφίας, η οποία έφτασε στη Βουλή. Όσο ανατριχιαστικό είναι το γεγονός πως οι έλληνες υπουργοί Άμυνας πολύ πιθανόν να μην υπηρετούσαν και τόσο την άμυνα και το δημόσιο συμφέρον, αλλά το ιδιωτικό, άλλο τόσο ανατριχιαστικό είναι πως κανένας από αυτούς δεν θα τιμωρηθεί. Με βάση το νόμο Βενιζέλου περί ευθύνης υπουργών, τέσσερις υπουργοί Άμυνας, μεταξύ των οποίων και ο ίδιος ο Βενιζέλος, ούτε θα εξεταστούν και ούτε θα δικαστούν για όσα περιγράφει η δικογραφία, αφού τα πιθανά αδικήματα έχουν παραγραφεί. Δεν έχει παραγραφεί ωστόσο το χρήμα, το οποίο μπορεί να αναζητήσει η Βουλή. Άλλωστε η καταδίκη του Τσοχατζόπουλου δεν προέκυψε από τα αδικήματα που είχε διαπράξει ως υπουργός, αφού είχαν παραγραφεί, αλλά από τον εντοπισμό του μαύρου χρήματος. Η Βουλή μπορεί να διατάξει έλεγχο για τα εξοπλιστικά, με παράλληλη έρευνα για το πώς κινήθηκε το χρήμα. Και βέβαια, οι πρώην υπουργοί Άμυνας Τσοχατζόπουλος, Βενιζέλος, Μεϊμαράκης και Παπαντωνίου οφείλουν να απαντήσουν για όσα τους καταλογίζει η εισαγγελική έρευνα…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 72 (A' Μάρτιος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Χρυσωρυχεία με «μαύρες τρύπες» εκατομμυρίων υπό την προστασία του υπουργείου Δικαιοσύνης

Ένα σκάνδαλο, που σκόπιμα δεν το άφησαν να πάρει την έκταση που του αναλογεί. Εκατομμύρια ευρώ δημόσιου χρήματος βρίσκονται σε λάθος χέρια, αντί να κατατίθενται στα δημόσια ταμεία ή τουλάχιστον να φορολογούνται. Από το 1993 ένας νόμος αφήνει τα παραθυράκια που χρειάζονται, ώστε ορισμένα από τα άμισθα υποθηκοφυλακεία να έχουν μετατραπεί σε χρυσωρυχεία και οι υποθηκοφύλακες να μην εγκαταλείπουν τη θέση τους ακόμα κι αν έχουν ξεπεράσει το επιτρεπόμενο όριο ηλικίας. Την ίδια ώρα, μια έρευνα του ΣΔΟΕ επιβεβαιώνει όλα τα παραπάνω, ωστόσο δεν είχε κάποιο αποτέλεσμα, καθώς με άνωθεν εντολή «πάγωσαν» όλες οι διαδικασίες προς όλες τις κατευθύνσεις. Παράλληλα, σε ρόλο προστάτη όλα αυτά τα χρόνια, το υπουργείο Δικαιοσύνης με τη σιωπή του «αγκαλιάζει» την κατασπατάληση δημόσιου χρήματος.
Τα υποθηκοφυλακεία της χώρας χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: τα έμμισθα, τα ειδικά άμισθα και τα μη ειδικά άμισθα.
Οι έμμισθοι υποθηκοφύλακες πληρώνονται από το Δημόσιο, οι ειδικοί διορίζονται από τον υπουργό Δικαιοσύνης και αμείβονται με ποσοστό από τα έσοδα του υποθηκοφυλακείου και οι μη ειδικοί είναι συνήθως συμβολαιογράφοι, που υπηρετούν σε νησιά και απομακρυσμένες περιοχές. Τα έμμισθα υποθηκοφυλακεία είναι στην Αθήνα, τον Πειραιά, τη Χαλκίδα και τη Σαλαμίνα. Όλα τα υπόλοιπα υποθηκοφυλακεία της χώρας είναι άμισθα, κι οι μισθοί των υπαλλήλων, το ΦΠΑ αλλά και το ΤΚΑΔΙΚ πληρώνονται από τα έσοδα που προκύπτουν από τις πράξεις τους.
Στις εποχές των παχιών αγελάδων, όπου όλοι απέκτησαν με την ανεξέλεγκτη δανειοδότηση των τραπεζών το κεραμίδι τους, τα υποθηκοφυλακεία διένυαν τη χρυσή τους εποχή. Δεκάδες καταγγελίες, σύμφωνα με πληροφορίες του Hot Doc, έχουν φτάσει στο υπουργείο Δικαιοσύνης τα τελευταία χρόνια, που μιλούν για ένα αυθαίρετο καθεστώς λειτουργίας των άμισθων υποθηκοφυλακείων, τα οποία χρεώνουν με διαφορετικές τιμές πράξεις, ενώ δεν έχουν λείψει και οι περιπτώσεις που ακόμα και τα αντίγραφα των συμβολαίων χρεώνονται αλλού 4,5 ευρώ και αλλού με διπλάσια τιμή. Εντωμεταξύ, παρατηρείται ότι ακόμα και για μια αποδοχή κληρονομιάς, που αποτελεί μια πάγια πράξη, άλλο ποσό πληρώνει κάποιος σε ένα υποθηκοφυλακείο και διαφορετικό σε κάποιο άλλο.
Ομολογιακά δάνεια
Αντίστοιχα περιστατικά παρατηρήθηκαν και στις μεταγραφές ομολογιακών δανείων. Πρόκειται για μια πάγια πράξη, γεγονός που σημαίνει ότι το χρηματικό ποσό που θα κατέβαλλαν οι πολίτες θα έπρεπε να είναι το ίδιο σε όλα τα υποθηκοφυλακεία. Σύμφωνα με το νόμο του 2003 (3156/2003), σχετικά με τις περιπτώσεις ομολογιακών δανείων που υπάγονται στις διατάξεις του, «για κάθε εγγραφή σύστασης ή μεταβίβασης ή άρση ή διαγραφή εμπραγμάτων δικαιωμάτων ή σημειώσεων σε οποιοδήποτε δημόσιο βιβλίο, μητρώο ή κτηματολόγιο, καταβάλλονται μόνο πάγια δικαιώματα εμμίσθων ή αμίσθων υποθηκοφυλάκων εκατό ευρώ (100 ευρώ), αποκλειόμενης οποιασδήποτε άλλης επιβάρυνσης ή τέλους».
Μέχρι τότε, οι 300 άμισθοι υποθηκοφύλακες, σε όλη την Ελλάδα, που εποπτεύονται από το υπουργείο Δικαιοσύνης, λάμβαναν αναλογικό τέλος 3 τοις χιλίοις για προσημειώσεις υποθηκών ακινήτων σε περιπτώσεις ομολογιακών δανείων. Αυτές οι περιπτώσεις ήταν σπάνιες, ωστόσο τις περισσότερες φορές ήταν πολύ μεγάλης αξίας. Για παράδειγμα, για ένα δάνειο 100 εκατομμυρίων ευρώ, το υποθηκοφυλακείο εισέπραττε 100.000 ευρώ, εκ των οποίων το 1/12 ήταν η αμοιβή του, με την οποία κάλυπτε και τα έξοδα του γραφείου του.
Να σημειωθεί ότι οι υποθηκοφύλακες, στηριζόμενοι στους όρους που έθετε ο νόμος ώστε να υπαχθεί ένα ομολογιακό δάνειο στις ευεργετικές του διατάξεις, όπως μια γνωμάτευση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (514/2006) αλλά και μια σειρά πρωτόδικων αποφάσεων του 2007 υπέρ της άρνησής τους να αποδεχθούν το πάγιο τέλος των 100 ευρώ, άρχισαν να αρνούνται συστηματικά την προσημείωση υποθήκης ακινήτου για ομολογιακά δάνεια αν οι εταιρίες δεν κατέβαλλαν το παλαιό, αναλογικό τέλος.
Όλη αυτή η ασάφεια είχε ως αποτέλεσμα πολλές εταιρίες να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη. Ορισμένες πρωτόδικα δικαιώθηκαν, ενώ υπάρχουν και πολλές αποφάσεις που εκκρεμούν. Δεν λείπουν και οι περιπτώσεις όπου υποθηκοφύλακες έχουν ασκήσει έφεση και έχουν δικαιωθεί.
Όπως αναφέρει στο Hot Doc ο πρόεδρος του Δ.Σ. της Ένωσης Άμισθων Υποθηκοφυλάκων Ελλάδος, Ιωάννης Άνδραλης, «σύμφωνα με τον Αστικό Κώδικα (άρθρο 1344) η ευθύνη του αμίσθου υποθηκοφύλακα-ελεύθερου επαγγελματία έναντι τρίτων είναι απεριόριστη και προσωπική (σε αντίθεση με την ευθύνη του δημοσίου υπαλλήλου για τις πράξεις και παραλείψεις του, που γεννά ευθύνη του Δημοσίου έναντι του τρίτου που ζημιώθηκε). Την ως άνω διάταξη (ν.3156/2003) κρίναμε αντισυνταγματική, καθώς δημιουργεί έναν σημαντικότατο και μη δικαιολογημένο περιορισμό των δικαιωμάτων του αμίσθου υποθηκοφύλακα, ενώ ταυτόχρονα διατηρεί ακέραιη την ευθύνη του, αναγόμενη σε ποσά πολλών εκατομμυρίων. Σημειωτέον ότι και άλλες διατάξεις, που επιφέρουν δραστική μείωση της αμοιβής μας, έχουν στο παρελθόν κριθεί από δικαστήρια ως αντισυνταγματικές». Και καταλήγει ο κ. Άνδραλης: «Ο υποθηκοφύλακας, βάσει νόμου, δικαιούται και υποχρεούται (άρθρο 791 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας) να απορρίψει μία πράξη εάν δεν πληροί τις νόμιμες προϋποθέσεις, καθώς και επί μη καταβολής των οφειλομένων δικαιωμάτων».
Πάντως, προϊσταμένη αρχή των υποθηκοφυλακείων είναι το υπουργείο Δικαιοσύνης. Όπως υποστηρίζουν τόσο συμβολαιογράφοι όσο και υποθηκοφύλακες, κάθε χρόνο ένας εισαγγελέας επισκέπτεται υποθηκοφυλακεία, ρίχνει μια ματιά στα βιβλία και χωρίς να γνωρίζει από λογιστικές πράξεις υπογράφει και σφραγίζει τα βιβλία. Αυτό αποτελεί τον ένα και μοναδικό ετήσιο έλεγχο στα υποθηκοφυλακεία της χώρας και την εξήγηση για τον σκανδαλώδη τρόπο λειτουργίας ορισμένων υποθηκοφυλακείων.
Ένας νόμος για… όλα τα γούστα
Το 1993, ο τότε υπουργός Δικαιοσύνης υπογράφει τον νόμο 2145, με τον οποίο, μεταξύ άλλων, ορίζεται ότι ο άμισθος υποθηκοφύλακας, μέσα στο ποσοστό που παρακρατά για τη δική του αμοιβή, παρακρατά και ένα συγκεκριμένο ποσοστό για τον εκσυγχρονισμό του υποθηκοφυλακείου.
«Ο χρόνος έναρξης του ως άνω συστήματος πληροφορικής κατά υποθηκοφυλακείο, η εφαρμογή ενιαίου συστήματος και τα στάδια μηχανοργανώσεως καθορίζονται με αποφάσεις του υπουργού Δικαιοσύνης».
Έτσι, οι υποθηκοφύλακες ξεκίνησαν να εισπράττουν δημόσιο χρήμα με σκοπό τον εκσυγχρονισμό. Σε περίπτωση που δεν το ξόδευαν για το σκοπό που το παρακρατούσαν, η κοινή λογική λέει ότι θα έπρεπε να το καταβάλλουν στα δημόσια ταμεία ή τουλάχιστον να φορολογούνται για αυτό. Ωστόσο, τελικά, δεν γίνεται τίποτα από τα δύο. Οι υποθηκοφύλακες παρακρατούσαν ένα ποσό για τεχνικό εξοπλισμό, χωρίς κανείς να γνωρίζει πού πηγαίνουν τα χρήματα καθώς κανένας νόμος δεν τους επιβάλλει να κρατούν παραστατικά.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, που εξηγεί στο Hot Doc εργαζόμενη σε υποθηκοφυλακείο: Για 100.000 ευρώ πωλητηρίου συμβολαίου, ο υποθηκοφύλακας κρατά για τη δική του αμοιβή, για το ΦΠΑ και για το ΤΑΚΔΙΚ, 571,99 ευρώ. Από αυτά, τα 24 ευρώ θα έπρεπε να πηγαίνουν για την βελτίωση των συνθηκών μηχανογράφησης.
Οι έρευνες του ΣΔΟΕ, όμως, δεν έδειξαν κάτι τέτοιο. Αντιθέτως, σε έλεγχους που έγιναν το 2011 και το 2012, σε πολλά υποθηκοφυλακεία, αποκαλύφθηκε ότι 4.183.937 ευρώ, δημόσιο χρήμα, είχαν προκύψει από τη συγκεκριμένη παρακράτηση χωρίς παραστατικά.
Το κουβάρι ξεκίνησε να ξετυλίγεται, όπως αναφέρουν πηγές του Hot Doc στο ΣΔΟΕ, όταν διαπιστώθηκε μετά από έλεγχο ότι οι υποθηκοφύλακες σε Νίκαια, Κορωπί και Σπάτα παρακράτησαν την τελευταία δεκαετία περισσότερα από 1 εκατομμύριο ευρώ ο καθένας, για δαπάνες εκσυγχρονισμού των άμισθων υποθηκοφυλακείων τους, που δεν φαίνονται καν στα χαρτιά.
Αναλυτικά, το ΣΔΟΕ ανακάλυψε ότι στη Νίκαια την τελευταία δεκαετία έχουν παρακρατηθεί για δαπάνες εκσυγχρονισμού 1.230.266,97 ευρώ, στο Κορωπί 1.915.080,83 ευρώ και στα Σπάτα 1.038.591,29 ευρώ. Τα ποσά αυτά παρακρατήθηκαν ως ποσοστά επί της αξίας των μεταγραφόμενων τίτλων, όπως ορίζει ο νόμος για τον εκσυγχρονισμό των υποθηκοφυλακείων. Το θέμα, όμως, είναι ότι οι ελεγκτές δεν βρήκαν το παραμικρό παραστατικό δαπάνης, ούτε βέβαια δήλωση των συγκεκριμένων ποσών από την πλευρά των υποθηκοφυλάκων, που τα εισέπραξαν ως εισόδημα. Παρ’ όλα αυτά, η παρακράτηση εξακολουθεί να ισχύει, αφού έτσι προβλέπει ο νόμος.
Με έναν πρόχειρο υπολογισμό, με την επιβολή του συντελεστή 45%, στα 4,183 εκατ. ευρώ, το ελληνικό Δημόσιο θα έπρεπε να έχει εισπράξει μόνο από τους τρεις υποθηκοφύλακες φόρους 1,9 εκατ. ευρώ – ή εναλλακτικά, τα 4,183 εκατ. ευρώ της παρακράτησης για έργα που δεν έγιναν.
Να σημειωθεί ότι το ΣΔΟΕ, τότε, σύμφωνα με πηγές του Hot Doc, είχε ξεκινήσει να κάνει ελέγχους σε όλα τα άμισθα υποθηκοφυλακεία, ενώ ζητούσε παράλληλα διευκρινίσεις από το υπουργείο Οικονομικών, «τι ισχύει αναφορικά με τη φορολογική αντιμετώπιση των παρακρατηθέντων ποσών από τους άμισθους υποθηκοφύλακες ή πιθανώς την υποχρέωσή τους για την απόδοσή τους στο Δημόσιο (αφού αυτά δεν δαπανήθηκαν για τον παραπάνω σκοπό), διότι το ύψος των επί σειρά ετών παρακρατηθέντων δικαιωμάτων είναι δυσανάλογο με τα ποσά που απαιτούνται για το σκοπό που παρακρατήθηκαν και ουσιαστικά αποτέλεσαν αφορολόγητο εισόδημα για τα φυσικά πρόσωπα (προσαύξηση περιουσίας) χωρίς να υπάρχουν αποδεικτικά φορολογικά στοιχεία δαπανών».
Πηγές του Hot Doc, οι οποίες προέρχονται από το χώρο των υποθηκοφυλακείων, αναφέρουν ότι ακόμα και το 2014, όπου ο αριθμός των πράξεων έχει πέσει κατακόρυφα, υπολογίζεται ότι η συγκεκριμένη παρακράτηση έφτασε τα 2 εκατ. ευρώ, ενώ, σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πηγές, οι εισπράξεις από το ίδιο τέλος για το 2010 υπολογίζονται στα 6 εκατ. ευρώ.
Ο πρόεδρος του Δ.Σ. της Ένωσης Άμισθων Υποθηκοφυλάκων Ελλάδος, Ιωάννης Άνδραλης, αναφέρει στο Hot Doc:
«Η μηχανογράφηση στα άμισθα υποθηκοφυλακεία γίνεται αδιαλείπτως και όλες οι ηλεκτρονικές βάσεις ενημερώνονται καθημερινώς και δεν έχει ποτέ και πουθενά ανακύψει ζήτημα διακοπής της μηχανοργάνωσης σε κάποιο υποθηκοφυλακείο. Το ως άνω λοιπόν αναλογικό δικαίωμα –σημειωτέον, το μοναδικό αναλογικό δικαίωμα που εισπράττεται– συνιστά αμοιβή του υποθηκοφύλακα, ο οποίος όμως αναλαμβάνει την υποχρέωση να βελτιώνει και να εκσυγχρονίζει το υποθηκοφυλακείο (π.χ. υλικοτεχνική υποδομή, δαπάνες προσωπικού με διαρκή εκπαίδευση και εποπτεία, εφαρμογή τεχνολογιών, στέγαση του υποθηκοφυλακείου και του κτηματολογικού γραφείου, λειτουργικά έξοδα, λογαριασμοί ΔΕΚΟ, καθαριότητα κλπ.), υποχρέωση η οποία μπορεί να αφορά σε κάθε δαπάνη που πραγματοποιείται, συμπεριλαμβανομένης και αυτής της μηχανογράφησης. Αυτή είναι και η θέση του υπουργείου Δικαιοσύνης, όπως εκφράζεται με το από 6/11/2009 έγγραφο της προϊσταμένης της διεύθυνσης των Αμίσθων Υποθηκοφυλακείων, όπου το κονδύλι αυτό ορίζεται ως αμοιβή του υποθηκοφύλακα».
Σχετικά με το φορολογικό έλεγχο, ο κ. Άνδραλης επισημαίνει ότι «σε μια περίοδο που το ελληνικό κράτος αναζητούσε εναγωνίως έσοδα για τα ταμεία του, δεν περιορίστηκε σε έλεγχο σε τρία γραφεία μόνο, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα που έχετε υπ’ όψιν σας – δημοσιεύματα τα οποία ανέφεραν τα εισπραχθέντα ποσά, χωρίς όμως να λάβουν καθόλου υπ’ όψιν τους τα δαπανηθέντα κατά τα ανωτέρω.
Ο παραπάνω φορολογικός έλεγχος, ο οποίος ουσιαστικά εξέτασε το κατά πόσο η ως άνω αμοιβή υπόκειται σε φόρο εισοδήματος, επεκτάθηκε και έγινε πανελλαδικός έλεγχος και εν τέλει η διεύθυνση Φορολογίας Εισοδήματος του υπουργείου Οικονομικών, αφού συγκέντρωσε όλα τα ευρήματα εσόδων και εξόδων των ελέγχων που πραγματοποίησε, απεφάνθη ότι το εν λόγω κονδύλι νομίμως δεν υπόκειται σε φόρο εισοδήματος – ερμηνεία που άλλωστε είχε δοθεί και στο παρελθόν κατόπιν πραγματοποιηθέντων ελέγχων των ετών 2002 και 2004. Με το τελευταίο αυτό έγγραφο προτάθηκε στο υπουργείο Δικαιοσύνης να εξετάσει κατά πόσον είναι δυνατόν το κονδύλι αυτό ως ακαθάριστο έσοδο του υποθηκοφύλακα να υπόκειται στο μέλλον σε φόρο εισοδήματος. Η πρόταση αυτή απευθύνθηκε στο υπουργείο Δικαιοσύνης και αρμοδίως επαναλήφθηκε ως αίτημα της διεύθυνσης Φορολογίας Εισοδήματος. Ωστόσο, μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει κάποια ενέργεια, προκειμένου να φορολογηθεί το εν λόγω ποσό αυτό. Παρ’ όλα αυτά, η ένωσή μας ετάχθη εξαρχής υπέρ της άποψης περί φορολόγησης αυτού του κονδυλίου».
Πάντως, η στάση του υπουργείου Δικαιοσύνης προκαλεί δεκάδες ερωτηματικά. Η στάση ειδικά του αμέσως προηγούμενου υπουργού Δικαιοσύνης, κ. Αθανασίου, ο οποίος, λίγο πριν αποχωρήσει, έφερε στη Βουλή προσχέδιο νόμου για διαβούλευση για τα «τέλη εγγραφής πράξεων», που αναφέρεται και στην αμοιβή άμισθων υποθηκοφυλάκων, μετατρέποντας ένα ανταποδοτικό τέλος σε αμοιβή των υποθηκοφυλάκων. Ωστόσο, τον πρόλαβαν οι πολιτικές εξελίξεις και το νομοσχέδιο δεν έγινε ποτέ νόμος.
Το συγκεκριμένο ποσό έχει απασχολήσει και βουλευτές, που προχώρησαν σε σχετικές Ερωτήσεις. Οι βουλευτές Ανδρέας Μαρίνος της Νέας Δημοκρατίας και Παναγιώτης Αντωνακόπουλος του ΠΑΣΟΚ ζητούσαν να μάθουν πόσα χρήματα έχουν λάβει οι υποθηκοφύλακες από το 1993 μέχρι σήμερα, με αφορμή την ασυνέπειά τους απέναντι στους εργαζομένους που απασχολούσαν.
Οι ερωτήσεις δεν έλαβαν πότε καμία απάντηση. Ενδεχομένως ούτε και το υπουργείο Δικαιοσύνης γνωρίζει ποιο είναι τελικά αυτό το υπέρογκο ποσό. Την ίδια ώρα, στο βιβλίο «Υποθηκοφυλακεία, Νομοθεσία Κτηματολογίου» (πρόκειται για το βιβλίο που χρησιμοποιούν όλοι οι υποθηκοφύλακες) αναφέρεται ότι σε περίπτωση που ένας υποθηκοφύλακας φύγει, είναι υποχρεωμένος να δώσει όλες τις εισπράξεις από το 0,25/000 στον επόμενο υποθηκοφύλακα, εκτός εάν ο ίδιος έχει ολοκληρώσει το δεύτερο στάδιο της μηχανογράφησης. Δηλαδή, αν ένας υποθηκοφύλακας έχει μηχανογραφήσει ένα ποσοστό πράξεων, τότε, άσχετα με το ποσό που έχει εισπράξει από το 0,25/000 όλα αυτά τα χρόνια, τα παίρνει μαζί του.
Αντικατάσταση υποθηκοφυλάκων
Τελείως συγκεχυμένα είναι τα πράγματα και στην περίπτωση της αντικατάστασης των υποθηκοφυλάκων, όταν συμπληρώνουν το 70ό έτος της ηλικίας τους.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία, όταν ο υποθηκοφύλακας συμπληρώσει την ηλικία πρέπει να αποχωρήσει, έχοντας το δικαίωμα να παραμείνει για ένα χρόνο ακόμα εάν δεν υπάρχει ενδιαφέρον από τον αρχαιότερο συμβολαιογράφο της περιοχής. Κάτι που συνήθως γινόταν. Ωστόσο είχαν καταγραφεί και περιστατικά, σύμφωνα με πληροφορίες του Hot Doc, που ο προηγούμενος υποθηκοφύλακας υποδείκνυε στο υπουργείο ποιος θέλει να είναι αντικαταστάτης του. Την ίδια ώρα, μια απόφαση του ΣτΕ μπερδεύει ακόμα περισσότερο την κατάσταση. Σύμφωνα με την απόφαση αυτή, «θεωρείται προσόν η προσφορά για την άσκηση των συγκεκριμένων καθηκόντων και θα πρέπει να συνεκτιμηθεί κατά την σύγκριση των ενδιαφερομένων προκειμένου να επιλεγεί ο καταλληλότερος».
Μια περίπτωση, που δηλώνει από μόνη της πόσο σκόπιμα ασαφές είναι το θέμα της αντικατάστασης υποθηκοφυλάκων, είναι αυτή του υποθηκοφυλακείου Κερατέας. Πηγές του υπουργείου Δικαιοσύνης αναφέρουν ότι η εν λόγω περίπτωση προκαλεί σοβαρά ερωτήματα για τον τρόπο που διαχειρίστηκε η προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου την αντικατάσταση του πρώην υποθηκοφύλακα.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με έγγραφα που έχει στην διάθεσή του το Hot Doc, το υπουργείο Δικαιοσύνης στις 30/9/2014 αποστέλλει επιστολή στον υποθηκοφύλακα ότι μέχρι τις 31/12/2014 οφείλει να απέχει από τα καθήκοντά του, καθώς συμπληρώνει το 70ό έτος της ηλικίας του. Με απόφασή της η Ολομέλεια των δικαστών του πρωτοδικείου Αθηνών, το Νοέμβριο του ίδιου έτους, γνωμοδότησε ομόφωνα υπέρ του ορισμού της Νίκης Σωτηροπούλου (η οποία είχε υποβάλει αίτημα στο υπουργείο Δικαιοσύνης ορμώμενη από την απόφαση του ΣτΕ) ως προσωρινής αμίσθου υποθηκοφύλακος Κερατέας.
Σε ερωτήματα που θέσαμε στην κ. Σωτηροπούλου, οι απαντήσεις της ήταν σαφέστατες. «Ακολούθησα τη νόμιμη οδό, κάνοντας αίτηση στο υπουργείο Δικαιοσύνης και αμέσως μετά το δικαστήριο αποφάσισε υπέρ μου». Και συμπληρώνει: «από τότε περίμενα την έκδοση του ΦΕΚ που θα όριζε την ημερομηνία τοποθέτησης».
Αντί αυτού, με απόφασή του ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης, Χαράλαμπος Αθανασίου, εμφανίζεται να παραβλέπει την απόφαση του δικαστηρίου και ορίζει εκ νέου τον Ηρακλή Μαθιούπουλο ως υποθηκοφύλακα στο υποθηκοφυλακείο Κερατέας. Κοντολογίς, το υπουργείο ζητά το Σεπτέμβριο από τον Ηρακλή Μαθιόπουλο να φύγει λόγω ηλικίας και λίγες μέρες μετά τη δικαστική απόφαση του δίνει τη δυνατότητα να συνεχίσει! Και μάλιστα, αυτό, όχι λόγω έλλειψης ενδιαφέροντος.
Σε ερωτήματα που θέσαμε στον κ. Μαθιόπουλο, μας απάντησε ότι «εγώ είχα το δικαίωμα να ζητήσω την παράταση της θητείας μου για ένα ακόμα χρόνο». Το παράδοξο είναι ότι, νωρίτερα, μας είπε πως «τα υποθηκοφυλακεία δεν βγάζουν λεφτά», ωστόσο δήλωσε ενδιαφέρον να παραμείνει στη θέση του παρ’ όλο που οι περισσότεροι υποθηκοφύλακες παρουσιάζουν τα άμισθα υποθηκοφυλακεία ζημιογόνα.
Πάντως, και ο κ. Μαθιόπουλος συγκεκριμένα ανέφερε: «Δεν έχουμε να πληρώσουμε τους μισθούς».
Είναι αξιοπερίεργο, πάντως, το υπουργείο Δικαιοσύνης να ζητάει το Σεπτέμβριο την απομάκρυνση ενός υπαλλήλου, να ορίζει η ολομέλεια του δικαστηρίου τον αντικαταστάτη του, ο ίδιος υπάλληλος λίγες μέρες μετά τη δημοσίευση της απόφασης να κάνει αίτηση για να παραμείνει ένα χρόνο και τελικά το υπουργείο Δικαιοσύνης να παραβλέπει τη δικαστική απόφαση και να δίνει την δυνατότητα στον υποθηκοφύλακα να παραμείνει ένα χρόνο ακόμα.
Η κατάσταση μπερδεύεται ακόμα περισσότερο καθώς ο πρόεδρος της Ένωσης Υποθηκοφυλάκων, Ιωάννης Άνδραλης, μιλώντας στο Hot Doc, ανέφερε μεταξύ άλλων ότι: «Σύμφωνα με το άρθρο 13 του ν.2993/2002 οι κενές θέσεις των αμίσθων υποθηκοφυλακείων καλύπτονται με πανελλήνιο διαγωνισμό, ο οποίος προκηρύσσεται με απόφαση του υπουργού Δικαιοσύνης, που εκδίδεται εντός του πρώτου τετραμήνου κάθε έτους.
Ο τελευταίος διαγωνισμός για την πλήρωση των θέσεων των κενών αμίσθων υποθηκοφυλακείων διενεργήθηκε το 2009 (είναι άξιο απορίας για ποιο λόγο έπαψε να διενεργείται κάθε χρόνο) και από τότε, στα περίπου 40 και πλέον υποθηκοφυλακεία (μεταξύ των οποίων πολλά μεγάλα υποθηκοφυλακεία της Αττικής, όπως της Ελευσίνας, του Ζωγράφου, της Ν. Ιωνίας, του Περιστερίου, των Αχαρνών), που δεν έχει διοριστεί υποθηκοφύλακας, ασκούν χρέη υποθηκοφύλακα αναπληρωτές συμβολαιογράφοι».
Τόσο οι αφορολόγητες παρακρατήσεις για τον εκσυγχρονισμό των υποθηκοφυλακείων όσο και η παρακράτηση στα ομολογιακά δάνεια, αλλά και η αντικατάσταση των υποθηκοφυλάκων, είναι ξεκάθαρο ότι συνιστούν μια νεφελώδη λειτουργία, η οποία δίνει τη δυνατότητα να παραφράζονται οι κανονισμοί. Η ουσία είναι ότι επιβλέπουσα αρχή είναι το υπουργείο Δικαιοσύνης, το οποίο κάνει τα στραβά μάτια σε δεκάδες παρατυπίες, ενώ παρέχει προστασία –εις βάρος των κρατικών ταμείων– ώστε οι υποθηκοφύλακες να… ξεπεράσουν την κρίση.
το άρθρο δημοσιεύθηκε στο Hot Doc #72, το Μάρτιο του 2015
Extra Hot άρθρο
Οι οπαδοί ξανά απέναντι στο καθεστώς

Η πρόσφατη τραγωδία με οπαδούς ποδοσφαιρικών ομάδων στην αίγυπτο δείχνει ότι οι πληγές, που άνοιξαν με τη συμμετοχή τους στις εξεγέρσεις των τελευταίων χρόνων, παραμένουν ανοιχτές. Μετά την τραγωδία του Φεβρουαρίου του 2012 στο πορτ σαΐντ, όπου 72 οπαδοί έχασαν τη ζωή τους, τα γήπεδα στην αίγυπτο είναι διαφορετικά από ό,τι στον υπόλοιπο πλανήτη. το πρωτάθλημα διεκόπη για όλη τη χρονιά των θανάτων, και αφού ξεκίνησε ξανά, στον κόσμο απαγορευόταν να δει την ομάδα του. Μόνο στα διεθνή παιχνίδια επιτρεπόταν η είσοδος θεατών, αλλά και σε αυτά με περιορισμό. στο πρώτο ματς, μετά την άρση της απαγόρευσης, το αιγυπτιακό ποδόσφαιρο βίωσε μια ακόμα τραγωδία. αυτή τη φορά, με 25 νεκρούς…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 72 (A' Μάρτιος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Πόλεμος στην Ουκρανία – δολοφονία Νεμτσόφ: Αλληλένδετη φρίκη

Σχεδόν μία εβδομάδα μετά τη δολοφονία του 55χρονου ηγέτη της ρωσικής αντιπολίτευσης, Μπορίς Νεμτσόφ, στην καρδιά της Μόσχας, στις 27 Φεβρουαρίου, κι ενώ στο διεθνή τύπο κυριαρχούσαν νεκρολογίες για τον γοητευτικό θαυμαστή του καπιταλισμού της Θάτσερ, αλλά και θεωρίες συνωμοσίας, που ήθελαν τον ηγέτη της ρωσικής αντιπολίτευσης να έχει δολοφονηθεί «από τον πούτιν» ή από «άλλα στελέχη της αντιπολίτευσης, που χρειάζονταν έναν ήρωα», από επιχειρηματίες, ή για λόγους που άπτονταν της προσωπικής του ζωής, παρουσιάστηκαν από τις ρωσικές υπηρεσίες, που διερευνούν το έγκλημα, αρχικά δύο και συνολικά πέντε ύποπτοι ως δράστες…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 72 (A' Μάρτιος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Παρέλαβαν «προβληματικό» έργο και χάρισαν στη Siemens εκατομμύρια ευρώ

Πριν από μερικές μέρες, η ερώτηση δημοσιογράφου προς τον γερμανό υπουργό Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, για τη Siemens και τον Χριστοφοράκο, άφησε «άγαλμα» τον ισχυρό άνδρα της Γερμανίας. Μη έχοντας συνηθίσει σε τέτοιου είδους σκληρές ερωτήσεις, ο «τσάρος» της Γερμανίας απάντησε με ένα ρητό, πετώντας ουσιαστικά τη μπάλα στην εξέδρα. Για το γερμανικό κολοσσό δεν χρειάζεται να πει κανείς και πολλά. Μίζες, υπερκοστολογημένες συμβάσεις, έργα εκατομμυρίων που δεν τα ολοκλήρωσε ποτέ, συνθέτουν ένα από τα πιο «βρώμικα» πολιτικά στόρι των τελευταίων ετών. Φαίνεται, όμως, ότι παρά τα όσα είδαν το φως της δημοσιότητας, οι ελληνικές κυβερνήσεις εξακολουθούν να έχουν μία ιδιαίτερη «αδυναμία» για τη Siemens. «Αδυναμία», η οποία εκδηλώνεται όταν η εταιρία είναι αντιμέτωπη με αποζημιώσεις εκατομμυρίων απέναντι στο ελληνικό Δημόσιο…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 72 (A' Μάρτιος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Οι δύο κόψεις της νομιμότητας

Η νομιμότητα είναι σαν το μαχαίρι. Μπορείς να κάνεις τη δουλειά σου ή και να εγκληματήσεις. Ζούμε σε μια χώρα πλήρη νόμων, στην οποία απουσιάζει η Δικαιοσύνη. Πολλοί απ’ αυτούς τους νόμους έχουν γίνει ακριβώς γι’ αυτό το λόγο, για να μην αποδοθεί ποτέ Δικαιοσύνη. Για να μπορούν να είναι νομότυποι και συνεπώς νομοπροστατευμένοι οι διεφθαρμένοι…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 72 (A' Μάρτιος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Γεράσιμος Γεννατάς
«Οτιδήποτε καινούργιο γεννηθεί, θα γεννηθεί από την κοινωνία»

Σε μια χειμαρρώδη συνέντευξη, ο Γεράσιμος Γεννατάς μίλησε για όλους και για όλα χωρίς ίχνος φόβου, αλλά έμπλεος πάθους. Μίλησε για τη σκηνική σύνθεση «Πατριδογνωσία» και πώς αυτή μπορεί να μας οδηγήσει στην αυτογνωσία, για την εργαστηριακή μετάλλαξη του Νεοέλληνα σε «ξεφτίλα σκυλά» –μετάλλαξη που εν πολλοίς οφείλεται στο ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου και σε τύπους όπως ο Πέτρος Κωστόπουλος–, για τον προδοτικό ρόλο που υπηρετούν ακόμη και σήμερα βουλευτές της ΝΔ, αλλά και για τις προοπτικές που γεννά η Αριστερά στην Ελλάδα. Απολαύστε τον υπεύθυνα!
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 72 (A' Μάρτιος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Mark Blyth
«Η Ελλάδα πρέπει να θέσει σε κίνδυνο τη σταθερότητα της ευρωζώνης για να κερδίσει αυτά που θέλει»

Ο Mark Blyth είναι καθηγητής πολιτικής οικονομίας στο πανεπιστήμιο Brown των Ηπα και συγγραφέας του βιβλίου «λιτότητα: Η ιστορία Μίας επικίνδυνης ιδέας», το οποίο επιλέχθηκε από τους Financial Times ως ένα από τα καλύτερα βιβλία του 2013 και που πρόσφατα κυκλοφόρησε σε ελληνική μετάφραση από την Pandora Books…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 72 (A' Μάρτιος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Ο Αλί κατά της φοροδιαφυγής

Φίλο Αλέξη, αυτά παθαίνει όποιο διαβάζει μόνο το πρώτες σελίδες τη περιοδικό. Βλέπει κείμενα τη Βαρουφάκη, δε βλέπει τη Αλί, κανένα έμπνευση στο ιδέες για το καταπολέμηση τη φοροδιαφυγή. Δηλαδή όχι πες φίλο Αλέξη, είναι ιδέες αυτό το πράγμα που βάλει καλώδια στη τουρίστες για να καρφώνει ταβερνιάρηδες;
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 72 (A' Μάρτιος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Πάνος Καμμένος
«Τουλάχιστον 14 ακόμα υποθέσεις εξοπλιστικών στο «μικροσκόπιο»»

Την εμπλοκή δικαστικού στην υπόθεση των υποβρυχίων αναφέρει ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Πάνος Καμμένος, στη συνέντευξη που παραχώρησε στο Hot Doc, σε σχέση με τα εξοπλιστικά. Ο δικαστικός εισηγήθηκε να μην υπάρχει αποζημίωση για την Ελλάδα στην υπόθεση των υποβρυχίων, μιας και είχε δηλωθεί αποζημίωση στη Γερμανία! Ο κ. Καμμένος, επίσης, απαντά στο ΠΑΣΟΚ, ότι υποθέσεις με ξέπλυμα χρήματος δεν παραγράφονται. Η Επιτροπή Εσωτερικών Υποθέσεων ερευνά ακόμα 14 τουλάχιστον υποθέσεις εξοπλιστικών, και οι επόμενες που θα σταλούν στη Δικαιοσύνη είναι αυτές των αρμάτων μάχης και της Rheinmentall…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 72 (A' Μάρτιος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Το μωρό των Λίντεμπεργκ

Το Μάρτιο εκείνο, του 1932, ο Τσαρλς Λίντμπεργκ ανέβηκε τρέχοντας την σκάλα του σπιτιού του για να φθάσει στο δωμάτιο του 20 μηνών γιου του. Η τροφός ακουγόταν να ουρλιάζει, όταν είδε πως ο μικρός δεν είναι στο κρεβατάκι του. Το παράθυρο ήταν ανοιχτό και πάνω στο καλοριφέρ υπήρχε ένα σημείωμα, με το οποίο ο απαγωγέας ζητούσε 50.000 δολάρια ως λύτρα…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 72 (A' Μάρτιος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
… περί επανεκκίνησης της οικονομίας

Αφού η αμείλικτη σαφήνεια της γερμανικής ισχύος δεν αφήνει πολλά περιθώρια στη «δημιουργική ασάφεια» να ανθίσει, καλό είναι να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε για να είμαστε δημιουργικοί και, επιτέλους, αποτελεσματικοί, μέσα στο ασφυκτικό πλαίσιο της πραγματικότητας. Η επικοινωνιακή ρητορική, που γίνεται μπούμερανγκ, πρέπει να εγκαταλειφθεί…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 72 (A' Μάρτιος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Οδηγίες προς ξένους σωτήρες της χώρας μας

Από ξεχασμένα ιστορήματα αποτελείται η ψυχή των λαών. Από σπουδαίες νίκες και μεγάλες ήττες. Από καταπιεστικές εξουσίες και λαϊκές εξεγέρσεις. Ένα τέτοιο ιστόρημα είναι και αυτό της πρώτης τρόικας, της αντιβασιλείας, που επιτρόπευε τον ανήλικο βασιλιά της Ελλάδας, Όθωνα τον πρώτο. Τρεις Βαυαροί ανέλαβαν να μεταρρυθμίσουν την Ελλάδα, ήτοι να την κάνουν χώρα ευρωπαϊκή…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 72 (A' Μάρτιος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Πού θα πάνε φέτος οι ρώσοι τουρίστες;

Πραγματοποιείται στη Μόσχα η μεγάλη διεθνής τουριστική έκθεση, 18-21 Μαρτίου. Η Ελλάδα δίνει πολύ μεγάλο βάρος στην προσέλκυση ρώσων τουριστών, οι οποίοι δείχνουν ιδιαίτερη προτίμηση στη χώρα μας και θεωρούνται από τον ΕΟΤ από τους καλύτερους τουρίστες τα τελευταία χρόνια…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 72 (A' Μάρτιος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Tech.doc
Καλύτεροι εραστές τα ντροπαλά… καβούρια

«Περισσότερα» προσφέρουν στο ταίρι τους τα πιο ντροπαλά καβούρια σε σύγκριση με τα πιο… δυναμικά. Σύμφωνα με έρευνα του Plymouth University, διαπιστώθηκε ότι τα πιο «συνεσταλμένα» καβούρια διαθέτουν υψηλότερη ποιότητα σπέρματος, το οποίο τα καθιστά ιδανικότερη επιλογή για τα θηλυκά. Όπως αναφέρουν οι ερευνητές, τα καβούρια που κρύβονται περισσότερη ώρα στα κοχύλια τους, συγκεντρώνουν υψηλότερα επίπεδα της πρωτεΐνης haemocyanin, η οποία μεταφέρει οξυγόνο. Συνεπώς, παράγουν «ποιοτικότερο» σπέρμα…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 72 (A' Μάρτιος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Ας μιλήσουμε για επενδύσεις

Το να μιλάς για επενδύσεις στην Ελλάδα είναι σαν να μιλάς για τον καιρό μια βαρετή μέρα σε ένα καφέ του κέντρου με κάποιον που περισπούδαστα υποστηρίζει ότι «ή θα βρέξει ή θα χιονίσει ή καλό καιρό θα κάνει»…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 72 (A' Μάρτιος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Βιβλιοπροτάσεις
Μοχαμεντού Ουλντ Σλαχί
Κρατούμενος στο Γκουαντάναμο

Το βιβλίο είναι γεμάτο μαύρες λωρίδες. Διαγραμμένες φράσεις. Ακόμα και ολόκληρες μαυρισμένες σελίδες, οι οποίες δίνουν μιαν οπτική υπενθύμιση της συνεχιζόμενης κατάστασης στην οποία βρίσκεται ο συγγραφέας. Το Ημερολόγιο ενός κρατουμένου του Γκουαντάναμο, με την υπογραφή του Μοχαμεντού Ουλντ Σλαχί, τροποποιήθηκε περισσότερες από 2.500 φορές μέχρι την τελική του έκδοση…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 72 (A' Μάρτιος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Τα μικρά εγκλήματα του Γκίκα Χαρδούβελη

Τα στοιχεία της υπόθεσης είναι γνωστά. ο Γκίκας Χαρδούβελης έβγαλε στο εξωτερικό, από τα τέλη Μαΐου μέχρι τις αρχές ίουνίου του 2012 –δηλαδή στο μεσοδιάστημα μεταξύ των δύο εκλογικών αναμετρήσεων– ένα σεβαστό ποσό. Σπασμένο μάλιστα σε μικρά εμβάσματα, κάτω των δέκα χιλιάδων ευρώ, προφανώς για να μη χώσει τη μύτη της στις συναλλαγές του η τράπεζα της Ελλάδας, η οποία ελέγχει την προέλευση και την καθαρότητα κάθε ποσού πάνω από αυτό το όριο. Θα πιάστηκε το χέρι του να γράφει στον υπολογιστή του, από τον οποίο ισχυρίστηκε ότι έκανε τις 56 σχετικές πράξεις…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 72 (A' Μάρτιος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Hot Sports
Ελληνικό ποδόσφαιρο, ώρα μηδέν…

Ο νέος υφυπουργός Αθλητισμού, Σταύρος Κοντονής, έδειχνε από την αρχή αποφασισμένος να αντιμετωπίσει τις παθογένειες του ελληνικού ποδοσφαίρου, τη βία και τη διαφθορά. Μετά τα επεισόδια στη Λεωφόρο, στο ντέρμπι του Παναθηναϊκού με τον Ολυμπιακό, αλλά και τα όσα ακολούθησαν στη συνεδρίαση της Σούπερ Λιγκ, όπου ο αντιπρόεδρος του «τριφυλλιού» χτυπήθηκε από άγνωστο και ο Γιάννης Αλαφούζος κατήγγειλε τον Βαγγέλη Μαρινάκη ότι του πέταξε ένα ποτήρι, ο κόμπος έφτασε στο χτένι. Ο Κοντονής, σε συνεργασία με τον πρωθυπουργό, αποφάσισε τη διακοπή του Πρωταθλήματος, προκειμένου να εφαρμοστούν αυστηρά μέτρα και να βεβαιωθεί ότι οι παράγοντες των ομάδων θα αλλάξουν τροπάρι. Κατόπιν νέας συνάντησής του με όλους τους φορείς του ελληνικού ποδοσφαίρου, αποφάσισε να συνεχιστούν οι αναμετρήσεις αλλά κεκλεισμένων των θυρών, ζητώντας επιτακτικά τη λειτουργία των καμερών και του ηλεκτρονικού εισιτηρίου, όπως και τη μετατροπή των συνδέσμων σε λέσχες. Παράλληλα, ο Κοντονής προωθεί άμεσα νέο νομοσχέδιο για την καταπολέμηση της βίας, δείχνοντας έτοιμος να παρέμβει σε θέματα που θίγουν το περίφημο αυτοδιοίκητο του ποδοσφαίρου. Μένει να δούμε αν, αυτή τη φορά, τα λόγια θα γίνουν πράξεις…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 72 (A' Μάρτιος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Hot Doculture
Η επιλογή του 15νθημέρου
17ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ στη Θεσσαλονίκη

Το 17ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης – Εικόνες του 21ου Αιώνα θα πραγματοποιηθεί από τις 13 έως τις 22 Μαρτίου, στις αίθουσες Ολύμπιον, Παύλος Ζάννας, Τζον Κασσαβέτης, Σταύρος Τορνές, Φρίντα Λιάππα και Τώνια Μαρκετάκη. Μέσα από ένα πλήρες και χορταστικό πρόγραμμα, το οποίο περιλαμβάνει ταινίες τεκμηρίωσης από όλο τον κόσμο, αφιερώματα, καθώς και παράλληλες δράσεις, οι διοργανωτές του φεστιβάλ, με καλλιτεχνικό διευθυντή τον Δημήτρη Εϊπίδη, στοχεύουν στην ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του κοινού γύρω από καίρια παγκόσμια ζητήματα. Η οικολογική καταστροφή, τα φαινόμενα διαφθοράς, η απροκάλυπτη βία, η εκμετάλλευση των ασθενέστερων μαζών από την πλουτοκρατία, είναι μερικά μόνο από τα ζητήματα που θίγει το φετινό φεστιβάλ, επιδιώκοντας να αφυπνίσει την κριτική στάση του κάθε θεατή χωριστά…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 72 (A' Μάρτιος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Ένας για 10
Μελίνα Κανά

Με νέα δισκογραφική δουλειά και φρέσκο υλικό στις «αποσκευές» της, η Μελίνα Κανά υφαίνει μαγευτικές μουσικές διαδρομές με το σχήμα «Ο Γόης Του Θησείου» και μας μιλάει για τα τραγούδια που αγαπάει, τη ζωή της στην πόλη και τα πολύτιμα διδάγματα του χρόνου…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 72 (A' Μάρτιος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Χρηματοδότηση συνδικαλιστικών φορέων
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 71 (B' Φεβρουάριος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Καλέ μου άνθρωπε, ξέρεις από ΕΣΠΑ;

Το σύνολο των διακηρύξεων, των τηλεοπτικών διαγγελμάτων, των πολιτικών δηλώσεων, αλλά κυρίως των κονδυλίων για το ΕΣΠΑ, συνοψίζεται σε τρία ονόματα: ΑΚΤΩΡ, ΑΒΑΞ, ΤΕΡΝΑ. Όσα ακούγονται στην Ελλάδα για τα ευρωπαϊκά προγράμματα, από το 2007 ως σήμερα, και όσα δίνονται, αφορούν μια μικρή κάστα επιχειρηματιών ή αλλιώς τους εθνικούς εργολάβους.
Ένα ιδιότυπο καθεστώς επιχειρηματικότητας, με επιχειρηματίες οι οποίοι απορροφούν τα ευρωπαϊκά κονδύλια όπως κάποτε εισέπρατταν από τις δημόσιες συμβάσεις, έχει δημιουργηθεί γύρω από τις ευρωπαϊκές ενισχύσεις, που θεωρητικά έχουν στόχο την αύξηση της παραγωγικότητας, τον εκσυγχρονισμό και τη σύγκλιση της ελληνικής οικονομίας με αυτές των αναπτυγμένων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι επιχειρηματίες αυτοί φαίνεται πως ξέρουν από ΕΣΠΑ, αφού με τρόπο που μόνο οι ίδιοι και οι υπουργοί γνωρίζουν, έχουν απορροφήσει τον μισό προϋπολογισμό. Σκεφθείτε δηλαδή, τρεις αγρότες της Θεσσαλίας να είχαν απορροφήσει τις μισές επιδοτήσεις της χώρας για τη γεωργία. Ενώ, όμως, για τις ψεύτικες επιδοτήσεις έχουμε ακούσει πολλά, για το ΕΣΠΑ δεν έχουμε ακούσει τίποτα. Βλέπετε οι αγρότες δεν έχουν κανάλια, εν αντιθέσει με τα αφεντικά των εταιριών που έχουν καπαρώσει το μισό ΕΣΠΑ της χώρας…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 71 (B' Φεβρουάριος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Το πάρτι των Συμβούλων με τα λεφτά του ΕΣΠΑ

Η Ελλάδα πιθανόν να είναι η μοναδική χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην οποία τα κονδύλια του ΕΣΠΑ χρηματοδοτούν κυρίως ενέργειες οι οποίες δεν είναι παραγωγικές και μετρήσιμες, αλλά άυλες, αόριστες και συμβουλευτικές. Τα λεφτά του ΕΣΠΑ δεν τα παίρνουν καινοτόμοι αγρότες ή ανήσυχοι επιχειρηματίες, αλλά μια στρατιά από συμβούλους. Σύμβουλοι έργων, σύμβουλοι επικοινωνίας, σύμβουλοι προώθησης, σύμβουλοι μελετών, σύμβουλοι γενικώς… Αποδέκτες των χρημάτων από άυλα προγράμματα του ΕΣΠΑ είναι ένας κλειστός κύκλος εταιριών και προσώπων, που συνήθως κινούνται γύρω από το πλέγμα της εξουσίας…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 71 (B' Φεβρουάριος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Σύμβουλοι – Μελέτες – Δημοσιότητα
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 71 (B' Φεβρουάριος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Χρηματοδότηση δημόσιων φορέων
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 71 (B' Φεβρουάριος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Ιδιώτες ανάδοχοι έργων
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 71 (B' Φεβρουάριος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Υπομένοντας μοιρολατρικά… εκεί που τελειώνει η γη και αρχίζει η θάλασσα

Οι «θυρωροί της Γαλλίας», όπως είναι γνωστοί οι Πορτογάλοι στη Δυτική Ευρώπη, «δέχονται τη μοίρα τους σαν ριζικό». Κι ας έχουν υπάρξει κλειδοκράτορες της Μεσογείου, σπουδαίοι θαλασσοπόροι και τρανοί αποικιοκράτες… Ίσως γι’ αυτό δεν εγκλωβίστηκαν ποτέ σε μια φούσκα, είτε κτηματομεσιτική, είτε χρηματιστηριακή, είτε σε εκείνη του υπερδανεισμού για πολυτέλειες δίχως αντίκρισμα…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 71 (B' Φεβρουάριος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Μία τράπεζα, ένα σκάνδαλο φοροαποφυγής και το αρχαιότερο καρτέλ ναρκωτικών του κόσμου

Ήταν το έτος 2007. Ο Πολ Θέρστον, πρώην επικεφαλής του τμήματος λιανικής τραπεζικής της HSBC στο Χονγκ Κονγκ και γενικός διευθυντής του ομίλου στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού, μεταφερόταν στο Μεξικό, με αποστολή να αναλάβει την τοπική HSBC ως διευθύνων σύμβουλος για να ξεκαθαρίσει μια πολύ περίεργη κατάσταση. «Τρόμαξα με αυτά που ανακάλυψα», δήλωνε το καλοκαίρι του 2012, όταν αμερικανοί γερουσιαστές κυριολεκτικά σφυροκοπούσαν την τράπεζα μετά από μια τρομακτική ανακάλυψη: Το ξέπλυμα δισεκατομμυρίων δολαρίων για λογαριασμό καρτέλ ναρκωτικών, τρομοκρατών και δικτατορικών καθεστώτων…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 71 (B' Φεβρουάριος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Παρέλαβαν «προβληματικό» έργο και χάρισαν στη Siemens εκατομμύρια ευρώ

Πριν από μερικές μέρες, η ερώτηση δημοσιογράφου προς τον γερμανό υπουργό Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, για τη Siemens και τον Χριστοφοράκο, άφησε «άγαλμα» τον ισχυρό άνδρα της Γερμανίας. Μη έχοντας συνηθίσει σε τέτοιου είδους σκληρές ερωτήσεις, ο «τσάρος» της Γερμανίας απάντησε με ένα ρητό, πετώντας ουσιαστικά τη μπάλα στην εξέδρα. Για το γερμανικό κολοσσό δεν χρειάζεται να πει κανείς και πολλά. Μίζες, υπερκοστολογημένες συμβάσεις, έργα εκατομμυρίων που δεν τα ολοκλήρωσε ποτέ, συνθέτουν ένα από τα πιο «βρώμικα» πολιτικά στόρι των τελευταίων ετών. Φαίνεται, όμως, ότι παρά τα όσα είδαν το φως της δημοσιότητας, οι ελληνικές κυβερνήσεις εξακολουθούν να έχουν μία ιδιαίτερη «αδυναμία» για τη Siemens. «Αδυναμία», η οποία εκδηλώνεται όταν η εταιρία είναι αντιμέτωπη με αποζημιώσεις εκατομμυρίων απέναντι στο ελληνικό Δημόσιο. ..
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 72 (A' Μάρτιος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Ανάδοχοι τεχνικών έργων
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 71 (B' Φεβρουάριος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Ένας για 10
Σοφία Σεϊρλή

Τη συναντάμε στο ρόλο της Ρεΐζενας, στην παράσταση «Μεγάλη Χίμαιρα», που σημειώνει τεράστια επιτυχία στο θέατρο Πορεία. Η Σοφία Σεϊρλή ψηλαφεί τις μνήμες της από την Αλεξάνδρεια, αναπολεί τη μαγική εποχή στο Ελεύθερο Θέατρο και τις βραδιές με τον Μάνο Χατζιδάκι και μας αποκαλύπτει τα ταξίδια που ονειρεύεται να κάνει…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 71 (B' Φεβρουάριος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Πριν αλέκτορα φωνήσαι, την κυβέρνηση ξεφωνήσαι

Ας αρχίσουν οι χοροί, τραγουδούσαν μετά τη νίκη τους σε όλη τη μεταπολίτευση οι νικητές των εκλογών. Κάθε φορά η νέα κυβέρνηση, του ΠαΣοΚ ή της ΝΔ, απολάμβανε μία περίοδο χάριτος από αντιπάλους και φίλους, που της έδινε τουλάχιστον την ευκαιρία να πανηγυρίσει. Να δουν οι νέοι υπουργοί και παρατρεχάμενοι πού πατάνε και πού βρίσκονται. Και φυσικά να έχουν λυμένα τα χέρια τους για ένα εύλογο χρονικό διάστημα, ώστε να δείξουν στην πράξη τι έχουν σκοπό να κάνουν. Και πώς έχουν σκοπό να το κάνουν…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 71 (B' Φεβρουάριος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Ένα βήμα μπρος, δύο βήματα πίσω

Άλλοι λένε πως η πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού. Άλλοι, όπως οι πρωταγωνιστές του γαλλικού Μάη, πως είναι η τέχνη του ανέφικτου. «Να είσαστε ρεαλιστές, απαιτήστε το αδύνατο», έγραφαν οι τοίχοι του Παρισιού. Λίγη σημασία έχει ο ορισμός ή η τέχνη της πολιτικής. Στη μακρινή Κίνα, τον καιρό του Μάο, η πολιτική οριζόταν ως η ικανότητα να κάνει η γάτα της πολιτικής τη δουλειά της. «Άσπρη γάτα, μαύρη γάτα, το θέμα είναι να πιάνει ποντίκια», έλεγε ο Μεγάλος Τιμονιέρης…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 71 (B' Φεβρουάριος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Μανώλης Μαυροματάκης
«Σε συνθήκες φόβου η βαρβαρότητα βγαίνει από μέσα μας»

Πριν από αρκετά χρόνια ο Παντελής Βούλγαρης μας σύστησε τον Μανώλη Μαυροματάκη, στις «Ήσυχες Μέρες του Αυγούστου». Από τότε κύλησε ο χρόνος, όμως μαζί με το χρόνο κύλησαν και μεγάλοι –ο Μπερανζέ του στον «Ρινόκερο» του Ιονέσκο υπήρξε μια ανεπανάληπτη στιγμή εμπειρίας, όπως και ο «Ζορμπάς» σε σκηνοθεσία Τσεζάρις Γκραουζίνις– και μικροί ρόλοι για τον Μανώλη, τόσο στο θέατρο όσο και στον κινηματογράφο…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 71 (B' Φεβρουάριος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Το Ασφαλιστικό κλειδί του …παραδείσου

Το Ασφαλιστικό ζήτημα ήταν και παραμένει ο πυρήνας του δημοσιονομικού προβλήματος της χώρας για τους δανειστές, και χωρίς αμφιβολία, συμπεριλαμβάνεται στο περιβόητο 70% των μεταρρυθμίσεων που αποδέχεται η ελληνική κυβέρνηση…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 71 (B' Φεβρουάριος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Αρμαγεδδών

Το μέγιστο επιχείρημα που διαθέτει η Ελλάδα, προκειμένου να διεκδικεί ριζική αλλαγή του ευρωπαϊκού προγράμματος διάσωσής της, δεν είναι ιδεολογικό, παρ’ όλο που προβάλλεται από αριστερή κυβέρνηση, αλλά πραγματιστικό: η πρωτοφανής ανθρωπιστική καταστροφή και τα εξόχως αντι-οικονομικά αποτελέσματα από την 5ετή εφαρμογή του. Το ελληνικό επιχείρημα είναι τόσο πραγματιστικό, ώστε προσυπογράφεται σήμερα από πολλούς άλλους πέραν της Αριστεράς πολιτικούς χώρους και τις μαζικές κινητοποιήσεις πολιτών, τόσο στην Ελλάδα όσο επίσης και στην Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο, ανεξαρτήτως πολιτικών πεποιθήσεων…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 71 (B' Φεβρουάριος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Tech.doc
Mars One: Ταξίδι στον Άρη χωρίς επιστροφή

Συνολικά 24 άτομα θα επιλεγούν για τα έξι πληρώματα που θα ταξιδέψουν στον πλανήτη Άρη, με στόχο να ξεκινήσουν μια ανθρώπινη αποικία. Περισσότεροι από 200.000 άνθρωποι έχουν δηλώσει συμμετοχή στο project Mars One, μια ιδέα ενός ευφάνταστου Δανού. Το ταξίδι προς τον κόκκινο πλανήτη αναμένεται να διαρκέσει περίπου επτά μήνες, ενώ σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του MIT, αν η αποστολή καταφέρει να προσγειωθεί, τότε, με βάση την υπάρχουσα τεχνολογία, οι εξερευνητές πιθανόν να επιβιώσουν μόνο 68 ημέρες. Το project αναμένεται να ξεκινήσει το 2024…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 71 (B' Φεβρουάριος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Hot Sports
Το «φάουλ» της ΕΠΟ με το ΑΕΚ – Ολυμπιακός

Η Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία κατάφερε για άλλη μια φορά να προκαλέσει αντιδράσεις. Αιτία ήταν ο μη ορισμός του ΑΕΚ-Ολυμπιακός για τη ρεβάνς της φάσης των «8» του Κυπέλλου Ελλάδας στο ΟΑΚΑ. Παρότι τα υπόλοιπα παιχνίδια για το θεσμό ορίστηκαν κανονικά, η ΕΠΟ έριξε ευθύνες στην αστυνομία αλλά… ξέχασε να βγάλει ημερομηνία για το μεγάλο ματς. Η ρεβάνς ήταν προγραμματισμένη για τις 5 Μαρτίου, ωστόσο η αστυνομία ήταν αντίθετη στο να διεξαχθεί εκείνη τη μέρα λόγω του ΠΑΟ-Μπαρτσελόνα στο διπλανό κλειστό του ΟΑΚΑ. Στη συνέχεια, η Σούπερ Λιγκ δεν δέχθηκε να αλλάξει μέρα το Ολυμπιακός-Αστέρας Τρίπολης για να γίνει το ματς του Κυπέλλου μια μέρα πριν και η Ομοσπονδία απλά… δεν όρισε την αναμέτρηση, παρότι είχε εναλλακτικές. Οι δύο ομάδες βρέθηκαν στο «σκοτάδι», αφού μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές λύση δεν έχει δοθεί…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 71 (B' Φεβρουάριος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Hot Doculture
Η επιλογή του 15ημέρου
Η ΖΙΛΙΕΤ ΓΚΡΕΚΟ ΣΤΟ ΠΑΛΛΑΣ

Δεν είναι απλώς μια προσωπικότητα του γαλλικού τραγουδιού και του κινηματογράφου, αλλά ένας ζωντανός μύθος. Δίχως υπερβολή, η Ζιλιέτ Γκρεκό («αυτό είναι το πραγματικό μου όνομα», έλεγε με περηφάνεια, για να επιβεβαιώσει άλλη μια φορά πως τίποτα δεν ήταν πάνω της κατασκευασμένο) αγαπήθηκε από τους πάντες: μουσικούς, συγγραφείς, ηθοποιούς, σκηνοθέτες, ποιητές… Όλοι την λάτρευαν, αλλά ακόμη περισσότερο την αγάπησε το κοινό. Γεννημένη στις 7 Φλεβάρη 1927 στο Μονπελιέ («τη μέρα που γεννήθηκα έβρεχε πολύ», έχει πει), από μεγαλοαστική οικογένεια, είδε τη μητέρα και τη μεγάλη αδελφή της να φυλακίζονται λόγω της αντιστασιακής δράσης τους, ενώ κι η ίδια μπήκε στη φυλακή, όπου και βασανίστηκε από τους ναζί, πριν την πετάξουν στο δρόμο, επειδή ήταν ανήλικη κι όχι εβραία. Εκεί, σε ένα άγνωστο κι αφιλόξενο Παρίσι, χωρίς να έχει κάπου να στραφεί, θα κάνει τα πάντα για να επιβιώσει. Η απελευθέρωση θα την βρεί οργανωμένη στην Αριστερά, αλλά και δυναμική υπέρμαχο της καλλιτεχνικής ελευθερίας και πρωτοπορίας. Θα γίνει μούσα των υπαρξιστών, ερωμένη του Μάιλς Ντέιβις, σύζυγος του Μισέλ Πικολί και αφοσιωμένη φίλη του Ζαν-Πολ Σατρτ…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 71 (B' Φεβρουάριος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Βιβλιοπροτάσεις
Αμάντα Μιχαλοπούλου
«Σωτήρας δεν υπάρχει»

«Συνεχίζουμε να ψάχνουμε έναν πατέρα-Θεό, που θα μας σώσει. Αυτό που συμβαίνει και στη ζωή και στο μυθιστόρημα είναι ότι σωτήρας δεν υπάρχει. Τουλάχιστον όχι με αυτή την τελολογική έννοια», λέει στο Hot Doc η πολυμεταφρασμένη συγγραφέας Αμάντα Μιχαλοπούλου, με αφορμή το τελευταίο της βιβλίο , το οποίο μόλις παρουσιάστηκε στο Φεστιβάλ του Βερολίνου από τη Χάννα Σιγκούλα, την ιέρεια του Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 71 (B' Φεβρουάριος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Η ινδιάνικη κατάληψη του Αλκατράζ

Αυτόπτες μάρτυρες δεν υπήρχαν. Τέλη Νοεμβρίου του 1969, κι ο χειμώνας πλησίαζε, όταν καμιά εκατοστή Ινδιάνοι, άλλοι φορώντας παραδοσιακές φορεσιές και άλλοι όχι, αποβιβάστηκαν στον έρημο βράχο του Αλκατράζ και κατέλαβαν τα κτίρια όπου άλλοτε στεγάζονταν οι σκληρότερες φυλακές στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών. Σχεδόν όλοι τους ήταν φοιτητές, μέλη του ισχυρού τότε Κινήματος των Αμερικανών Ινδιάνων…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 71 (B' Φεβρουάριος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Η διακοσιοστή επέτειος της τραπεζικής κυριαρχίας

Το 1815, η κολώνα του αγγλικού χρηματιστηρίου ήταν ο Nathan Mayer Rothschild, γιος του τραπεζίτη της Φρανκφούρτης Mayer Amschel. Ο πατριάρχης της οικογένειας των «ερυθράσπιδων» τραπεζιτών είχε στείλει τα άλλα 4 παιδιά του σε 4 διαφορετικές μητροπόλεις της Ευρώπης. Έτσι έφτιαξε προσεκτικά μια τραπεζική αυτοκρατορία με διασύνδεση σε όλη την ήπειρο. Ο Nathan Mayer και ο νεότερος αδερφός του, Jacob, που είχε εγκατασταθεί στο Παρίσι, έπαιρναν χρυσό από τον βασιλιά της Αγγλίας και τροφοδοτούσαν με τις αναγκαίες χρηματικές υποσχετικές τη στρατιά του Wellington, που πολεμούσε στην Πορτογαλία και αργότερα στην Κεντρική Ευρώπη τα στρατεύματα του Ναπολέοντα. Κερδίζοντας απίστευτα ποσά, αλλά και τεχνογνωσία για τη διακίνηση κεφαλαίων εν μέσω πολέμου, οι αδερφοί Rothschild κατάφεραν από τη μια να δημιουργήσουν τις πλέον κραταιές τράπεζες της ηπείρου και από την άλλη να δημιουργήσουν όλες τις νόρμες της τραπεζικής πίστης, της μεταφοράς κεφαλαίων και της διασύνδεσής τους με το χρυσό…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 71 (B' Φεβρουάριος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Ο Αλί στο Γιούρογκρουπ

Ναι είναι αλήθεια. Τη μαυριδερό εκείνη που φαίνεται στη πλάνα με τη βαρουφάκη στη Eurogroup είναι αλί Μπούρμπα. βαρουφάκη και αλί είναι άλλωστε τη δύο σταρ τη περιοδικό από τη πρώτο τεύχος. Τη μόνη διαφορά τις είναι ότι αλί είναι πιο σέξι από Γιάνη, επίσης ότι αλέξη έκανε Γιάνη υπουργό και άφησε αλί σερβίρει αστακομακαρονάδες στη ταβέρνα. Μεγάλο αδικία…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 71 (B' Φεβρουάριος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Στο μυαλό της Μέρκελ

Γιατί η Γερμανία επιζητά την πολιτική ταπείνωση και την οικονομική υποταγή της Ελλάδας και όχι μόνο…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 71 (B' Φεβρουάριος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
«Φιλέτο» στο πιάτο του ΤΑΙΠΕΔ ο «Διόνυσος» με παράνομο «σερβιτόρο» τον ΕΟΤ

Ο ΕΟΤ με τροποποίηση διαπιστωτικής πράξης νομιμότητας του 2014 «νομιμοποίησε» τα αυθαίρετα κτίσματα και κατασκευές στο «Διόνυσο», παραποιώντας μάλιστα και το ιδιοκτησιακό, μιας και η έκταση δεν ανήκει σε αυτόν αλλά στο δήμο Αθηναίων και είναι χαρακτηρισμένη ως αρχαιολογικός χώρος και πάρκο…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 95 (B' Φεβρουάριος 2016)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Πωλούνται άνεργοι σε τιμές ευκαιρίας

Παλαιότερα υπήρχαν τα stage, τώρα τα voucher και τα προγράμματα «κοινωφελούς εργασίας», τα οποία δίνουν τη δυνατότητα σε κάποιους να μιλούν για success story της Ελλάδας, την ώρα που οι περισσότεροι τα χαρακτηρίζουν ως τη νέα μορφή δουλεμπορίου για τον 21ο αιώνα στην Ελλάδα. Ακόμα κι από την ορίτζιναλ φιλελεύθερη σκοπιά όμως αν το δούμε, απλά συνεχίζεται η κρατικοδίαιτη επιβίωση των αετονύχηδων…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 70 (A' Φεβρουάριος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Γερμανικά τα αεροδρόμια της Ελλάδας – Μια επικίνδυνη εκχώρηση

Η εκχώρηση 14 περιφερειακών αεροδρομίων από το ΤΑΙΠΕΔ στην κοινοπραξία Fraport – Slentel (Κοπελούζου) μέσω ανοιχτού διαγωνισμού «έκλεισε» το Νοέμβριο του 2014 και παρουσιάστηκε από τα κυρίαρχα ΜΜΕ ως μια καλή συμφωνία υπέρ του δημοσίου συμφέροντος. Είναι όμως έτσι; Τόσο η ΥΠΑ, που έως τώρα διαχειρίζεται τα αεροδρόμια, όσο κι οι τοπικές κοινωνίες, των οποίων η ζωή θα επηρεαστεί, τίθενται απέναντι στην εκχώρηση, καταγγέλλοντας την πρόθεση των ιδιωτών να ανεβάσουν το κόστος προσέγγισης των αεροδρομίων και υπογραμμίζοντας το γεωστρατηγικό χαρακτήρα τους, ο οποίος πρέπει να τελεί υπό δημόσιο έλεγχο.
Η ανακοίνωση της λήξης του διαγωνισμού υπέρ της κοινοπραξίας Fraport- Slentel έγινε στις 25 Νοεμβρίου 2014 και περιείχε τα βασικά στοιχεία της συμφωνίας με το ΤΑΙΠΕΔ. Το συνολικό τίμημα υπολογίζεται σε 2,1 δισ. ευρώ, για την απόκτηση της 40ετούς διάρκειας σύμβασης παραχώρησης των αεροδρομίων. Το ποσό αυτό περιλαμβάνει το εφάπαξ τίμημα των 1.234 εκατ. ευρώ, ενώ τα υπόλοιπα 900 εκατ. ευρώ θα καταβάλλονται στη διάρκεια των 40 ετών, με το ετήσιο εγγυημένο μίσθωμα να ανέρχεται στα 22,9 εκατ. ευρώ, αναπροσαρμοζόμενο ετησίως από τον πληθωρισμό. Δεδομένου ότι η εκχώρηση γίνεται μέσω ΤΑΙΠΕΔ, τα χρήματα αυτά προορίζονται για την εξυπηρέτηση του ελληνικού χρέους, στο πλαίσιο της μνημονιακής πολιτικής που εφάρμοζε η προηγούμενη κυβέρνηση, και άρα δεν λογίζονται ως χρήματα που θα πέσουν στην πραγματική οικονομία. Στην ανακοίνωση προβλέπεται επίσης πως η κοινοπραξία Fraport-Slentel ανέλαβε τη δέσμευση για την υλοποίηση επενδύσεων στα 14 αεροδρόμια, ύψους 1,4 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 330 εκατ. ευρώ θα γίνουν μέσα στην πρώτη τετραετία.
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, η σύμβαση παραχώρησης των 14 αεροδρομίων αναμένεται να υπογραφεί το φθινόπωρο του 2015, καθώς θα πρέπει να μεσολαβήσουν η έγκριση του σχεδίου σύμβασης από το Ελεγκτικό Συνέδριο, η έγκριση των σχεδίων χωρικής ανάπτυξης των αεροδρομίων και, τέλος, η έγκριση της σύμβασης από τη Βουλή. Η διαχειρίστρια εταιρία, που προγραμματίζεται να δημιουργηθεί, θα ανήκει κατά 65% στη Fraport και κατά 35% στον Όμιλο Κοπελούζου.
Με την ανακοίνωση της κατάληξης του διαγωνισμού, ο ιδρυτής και πρόεδρος του Ομίλου Κοπελούζου, Δημήτρης Κοπελούζος, δήλωσε τότε: «Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε αεροδρόμια αντάξια των προσδοκιών και των απαιτήσεων του ελληνικού λαού και των ξένων επισκεπτών». Από τη μεριά του ΤΑΙΠΕΔ, ο τότε διευθύνων σύμβουλος του ταμείου Πασχάλης Μπουχώρης είχε κάνει λόγο για αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος της χώρας: «Η παραχώρηση θα αναβαθμίσει ουσιαστικά την ποιότητα των υποδομών και το επίπεδο εξυπηρέτησης των επιβατών, μέσα από την καλύτερη συντήρηση, λειτουργία και ανάπτυξη των αεροδρομίων. Μέσα από αυτή την ιδιωτικοποίηση δεν αναβαθμίζονται μόνο τα αεροδρόμια αλλά και ενισχύεται το τουριστικό προϊόν της χώρας». Υπάρχει περίπτωση να επιβεβαιωθούν οι δηλώσεις τους, αν τελικά προχωρήσει η εκχώρηση;
Η ΥΠΑ καταγγέλλει τη συμφωνία
Με μια σειρά από δημόσιες παρεμβάσεις ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συλλόγων της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΟΣΥΠΑ), Βασίλης Αλεβιζόπουλος, έχει καταγγείλει την εκχώρηση των 14 περιφερειακών αεροδρομίων.
«Η εκχώρηση των 14 αεροδρομίων είναι κατά του δημοσίου συμφέροντος. Προκαλώ τον οποιοδήποτε έχει διαφορετική άποψη σε δημόσιο διάλογο, αλλά μέχρι τώρα τα μεγάλα ΜΜΕ μου κλείνουν την πόρτα», μας είπε ο κ. Αλεβιζόπουλος και μας παρουσίασε τα επιχειρήματά του.
Πρώτο επιχείρημα είναι πως, εφόσον η εκχώρηση γίνεται μέσω ΤΑΙΠΕΔ, το κράτος χρησιμοποιεί τα αεροδρόμια για να εξασφαλίσει χρήματα που θα πέσουν στη μαύρη τρύπα του χρέους, χρήματα που θα έπρεπε να πάνε στην αναβάθμιση των αεροδρομίων. Συμπληρώνει δε πως τα 330 εκατ. ευρώ επενδύσεων σε 4 χρόνια, για τα οποία έχει δεσμευτεί η κοινοπραξία, είναι το ποσό που αντιστοιχεί στο κόστος της βαριάς συντήρησης των 14 αεροδρομίων για το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και άρα δεν επαρκούν για σημαντικές επεκτάσεις και περαιτέρω βελτιώσεις.
Δεύτερο επιχείρημα του κ. Αλεβιζόπουλου είναι ότι η ΥΠΑ, παρά τα επιμέρους προβλήματα, διαχειρίζεται με αποτελεσματικότητα και επάρκεια τα ελληνικά αεροδρόμια και μάλιστα έχει διασφαλισμένους τους απαραίτητους πόρους για την περαιτέρω ανάπτυξή τους. Δηλώνει υπεύθυνα πως, έχοντας ετήσια έσοδα 450 εκατ. και έξοδα περί τα 150, η ΥΠΑ έχει τη δυνατότητα επενδύσεων, που μπορούν να φτάσουν τα 300 εκατ. το χρόνο, στα ελληνικά αεροδρόμια. Σημειώνει ακόμα πως η ΥΠΑ φροντίζει να διατηρεί την ανταγωνιστικότητα των αεροδρομίων σε υψηλό επίπεδο, προσφέροντας στις εταιρίες δωρεάν μια σειρά από υπηρεσίες, όπως το πάρκινγκ αεροσκαφών και το τέλος προσέγγισης. Αναρωτιέται, μάλιστα, αν η κοινοπραξία θα συνεχίσει αυτή την πολιτική ή θα αρχίσει να χρεώνει αυτές τις υπηρεσίες. Η εύλογη απορία είναι αν γίνονται αυτές οι επενδύσεις. Η απάντηση είναι: μάλλον ναι.
Κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας ολοκληρώθηκαν έργα μεγάλης κλίμακας στα αεροδρόμια της Ρόδου, της Νέας Αγχιάλου, της Καρπάθου, της Ζακύνθου και της Αλεξανδρούπολης. Σύμφωνα με την ΟΣΥΠΑ, αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε εξέλιξη έργα 400 εκ. ευρώ στο αεροδρόμιο Μακεδονία της Θεσσαλονίκης όπου γίνεται επέκταση του αεροδιαδρόμου μέσα στη θάλασσα κατά 1.000 μέτρα ενώ σημαντικά έργα που θα υπερβούν τα 200 εκ. γίνονται και στα Χανιά.
Τρίτο σημείο, στο οποίο επικεντρώνει την κριτική του ο πρόεδρος της ΟΣΥΠΑ, είναι πως σημαντικό μέρος των χρημάτων, που φέρεται να επενδύει η κοινοπραξία Fraport-Slentel, δεν προέρχονται από ίδια κεφάλαια αλλά θα τα πληρώσει ο επιβάτης. Ο κ. Αλεβιζόπουλος, επικαλούμενος και πηγή της προηγούμενης κυβέρνησης, ότι η νέα εταιρία διαχείρισης των αεροδρομίων θα αυξήσει τη χρέωση ανά επιβάτη κατά 2,5 ευρώ από την πρώτη μέρα ενώ με την ολοκλήρωση των προβλεπόμενων επενδύσεων η επιβάρυνση αυτή μπορεί να φτάσει και τα 8 ευρώ.
Το πλέον σημαντικό θέμα που προκύπτει, όμως, σύμφωνα με τον κ. Αλεβιζόπουλο, είναι πως η εκχώρηση εντάσσεται σε ένα σχέδιο «γερμανοποίησης του ελληνικού τουρισμού», που κάθε άλλο παρά επωφελές θα είναι για την Ελλάδα. Πέρα από τη γεωστρατηγική πτυχή του θέματος, που είναι προφανώς σημαντικότατη, ο πρόεδρος της ΟΣΥΠΑ μιλά και για την καθαρά εμπορική. Φέρνει ως παράδειγμα το Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, ο οποίος, ιδιαίτερα μέχρι πρόσφατα, θεωρούνταν ιδιαίτερα ακριβός. «Δεν θέλουμε άλλα αεροδρόμια σαν το Ελ. Βενιζέλος», λέει ο κ. Αλεβιζόπουλος, εξηγώντας πως τα τοπικά αεροδρόμια οφείλουν να ακολουθούν ελκυστική τιμολογιακή πολιτική.
Και οι τοπικοί φορείς είναι απέναντι
Την αντίθεσή τους στην εκχώρηση των αεροδρομίων έχουν εκφράσει με κατηγορηματικό τρόπο και οι περισσότεροι από τους εμπλεκόμενους φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης. «Όχι» στην εκχώρηση των περιφερειακών αεροδρομίων λένε, μεταξύ άλλων, το περιφερειακό συμβούλιο Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης (αεροδρόμια Καβάλας και Αλεξανδρούπολης), το δημοτικό συμβούλιο Καλαμαριάς (αεροδρόμιο Θεσσαλονίκης «Μακεδονία»), η κοινότητα Παραδεισίου Ρόδου (αεροδρόμιο Ρόδου), το περιφερειακό συμβούλιο Νοτίου Αιγαίου (αεροδρόμια Ρόδου, Κω, Σύρου, Μήλου, Πάρου, Νάξου, Μυκόνου, Θήρας, Καλύμνου), καθώς και το αντίστοιχο του Βορείου Αιγαίου.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η πόλη των Χανίων, που έχει προσφύγει στο ΣτΕ, αντιδρώντας στη σχεδιαζόμενη εκχώρηση του αεροδρομίου των Χανίων – στο οποίο, σημειωτέον, έργα επέκτασης 110 εκατ. ευρώ βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη. Ο δήμαρχος Χανίων, Τάσος Βάμβουκας, εξηγεί στο Hot Doc: «Δεδομένου πως το αεροδρόμιο των Χανίων εξυπηρετεί όλη τη Δυτική Κρήτη, όποιος το διαχειρίζεται απολαμβάνει ένα είδος μονοπωλίου. Αυτό συνεπάγεται μεγάλο ρίσκο για την τοπική κοινωνία κι οικονομία, αν ο διαχειριστής δεν λειτουργεί υπό δημόσιο έλεγχο». Τις θέσεις του δημάρχου Χανίων συνυπογράφουν όλοι οι αυτοδιοικητικοί φορείς της Δυτικής Κρήτης, καθώς και το περιφερειακό συμβούλιο του νησιού. Στο σχετικό ψήφισμά του, το δημοτικό συμβούλιο Χανίων τονίζει κι αυτό με τη σειρά του την πρόθεση της Fraport-Slentel να αυξήσει το κόστος προσέγγισης του αεροδρομίου και υπογραμμίζει επίσης πως η εκχώρηση θα αποτελέσει πλήγμα για τις συνθήκες εργασίας των εργαζομένων και τα δικαιώματά τους.
Τι απαντά η κοινοπραξία
Επικοινωνήσαμε, ως οφείλαμε, με την ελληνική πλευρά της κοινοπραξίας που κέρδισε το διαγωνισμό, δηλαδή τον Όμιλο Κοπελούζου. Απαντώντας σε σχετικά μας ερωτήματα, οι θέσεις τους συνοψίζονται ως εξής:
Το ελληνικό Δημόσιο θα λάβει στα 40 χρόνια τα εξής ποσά: Εφάπαξ τίμημα προσφοράς 1.234 εκατ. ευρώ, αθροιστικό ετήσιο τίμημα για 40 χρόνια 1.366 εκατ., αθροιστικά έσοδα του Δημοσίου ως μερίδιο από τα κέρδη των αεροδρομίων για 40 χρόνια 6.263 εκατ., αθροιστικά έσοδα ΥΠΑ για 40 χρόνια 789 εκατ. και αθροιστικά έσοδα Πολεμικής Αεροπορίας για 40 χρόνια 396 εκατ. Ο Όμιλος Κοπελούζου υπολογίζει το συνολικό όφελος του ελληνικού Δημοσίου σε 10 δισ. 48 εκατ. ευρώ, χωρίς σε αυτό να υπολογίζεται ο φόρος επί των κερδών και προφανώς τα όποια έσοδα από την επερχόμενη, κατ’ αυτούς, αύξηση της τουριστικής κίνησης, που θα οφείλεται στη δραστηριότητα της κοινοπραξίας στα 14 αεροδρόμια.
Κάνοντας απλές αριθμητικές πράξεις, διαπιστώνει κανείς πως τα ποσά αυτά είναι σαφώς υψηλότερα από αυτά που ανακοινώθηκαν τον περασμένο Νοέμβρη. Ο κ. Αλεβιζόπουλος, της ΟΣΥΠΑ, μάλιστα, διατυπώνει σοβαρές αμφιβολίες για το αν η διαχειρίστρια εταιρία θα εμφανίζει κέρδη, ώστε να λαμβάνει το Δημόσιο από αυτά, και δηλώνει πως μόνο με συμφωνία για ποσοστό επί του τζίρου θα ήταν εξασφαλισμένο το συμφέρον του. Όσον αφορά στα χρήματα που προορίζονται για την ΥΠΑ, καταγγέλλει την κοινοπραξία πως δεν μπορεί να τα υπολογίζει ως δικά της, αφού πρόκειται για το ειδικό τέλος του κράτους.
Συνεχίζοντας με τις θέσεις του Ομίλου Κοπελούζου, υποστηρίζουν πως με τα 330 εκατ. ευρώ, κατά τα πρώτα 4 χρόνια, όχι μόνο θα συντηρούνται και θα αναβαθμίζονται οι εγκαταστάσεις των 14 αεροδρομίων αλλά θα γίνουν και επεκτάσεις 125.000 τ.μ., δηλαδή η συνολική έκτασή τους θα αυξηθεί κατά 66%. Για τα υπόλοιπα 36 χρόνια έχουν προγραμματιστεί επιπλέον επεκτάσεις 138.000 τ.μ., ενώ θα δημιουργηθούν άμεσα 450 νέες θέσεις εργασίας. Σημειώνουν, ακόμα, πως θα αγοραστούν και θα παραδοθούν στην Πολεμική Αεροπορία νέα υπερσύγχρονα συστήματα αεροναυτιλίας, διαχείρισης και ελέγχου αεροσκαφών για τις περιοχές ευθύνης της και για συγκεκριμένα αεροδρόμια.
Σχετικά με τις πηγές χρηματοδότησης των επενδύσεων, ο Όμιλος Κοπελούζου υποστηρίζει πως τα ποσά προς επένδυση θα προέλθουν από ίδια κεφάλαια κι από δανεισμό, που έχει ήδη εξασφαλίσει η κοινοπραξία. Αρνούνται τις χρεώσεις, που ακούγονται στην αγορά των αερομεταφορών ότι θα επιβληθούν και μιλούν για αύξηση ενός ευρώ στο κόστος ανά επιβάτη, μέχρι την ολοκλήρωση των έργων των πρώτων 4 χρόνων, κι 6,5 ευρώ στη συνέχεια.
Δεδομένων των αποκλίσεων που εμφανίζουν οι εκτιμήσεις της ΟΣΥΠΑ και παραγόντων της αγοράς με τα ποσά που παρουσιάζει ο Όμιλος Κοπελούζου, ζητήσαμε από τον όμιλο να μας δώσει τα επιχειρηματικά σχέδια ανά αεροδρόμιο, από τα οποία προκύπτουν αυτά τα ποσά, ιδιαίτερα ο υπολογισμός των κερδών στα οποία θα συμμετέχει το κράτος. Λάβαμε την απάντηση πως τα σχετικά επιχειρηματικά σχέδια έχουν κατατεθεί στην προσφορά προς το ΤΑΙΠΕΔ, αλλά δεν μας τα δίνουν. Συνεπώς, ο κ. Αλεβιζόπουλος, αλλά κι ο κάθε πολίτης που βλέπει δύσπιστα την εκχώρηση του δημόσιου πλούτου, έχει κάθε δικαίωμα να αμφισβητεί πως το Δημόσιο έχει να λάβει τα ποσά που παρουσιάζει ο όμιλος.
άρθρο που δημοσιεύθηκε στο Hot Doc #70, το Φεβρουάριο του 2015
Extra Hot άρθρο
Όταν περίεργες συμπτώσεις συμβαίνουν και στις καλύτερες οικογένειες

Σοβαρά ερωτηματικά εγείρει η υπόθεση της παραχώρησης του χώρου του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού στην εταιρία Lamda Development του ομίλου Λάτση. Ερωτηματικά, που έχουν να κάνουν τόσο με το τίμημα της μεταβίβασης όσο και με τον τρόπο που ενήργησαν τα μέλη του ΤΑΙΠΕΔ. Μια έκταση-φιλέτο, που είχε προσελκύσει το ενδιαφέρον διεθνών επενδυτών και που επί 20 χρόνια τέσσερις πρωθυπουργοί έκαναν λόγο για αξιοποίησή της, φέρεται να παραχωρήθηκε έναντι πινακίου φακής και με χαριστικούς όρους. Και με τη Δικαιοσύνη να ερευνά το ενδεχόμενο κακουργηματικής απιστίας σε βάρος του Δημοσίου…
Το θέμα της αξιοποίησης του Ελληνικού μετρά πολλά χρόνια, αρχής γενομένης το 1995, όταν κυρώθηκε από την τότε Βουλή η σύμβαση για την κατασκευή και λειτουργία του νέου αεροδρομίου στα Σπάτα. Για πρώτη φορά ακούστηκε δημόσια η πρόταση για τη δημιουργία «Μητροπολιτικής Ζώνης Πρασίνου» στο χώρο του Ελληνικού. Λίγους μήνες μετά, το 1996, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο ξεκίνησε ένα ερευνητικό πρόγραμμα υπό την επίβλεψη του καθηγητή Λουδοβίκου Βασενχόφεν. Δύο χρόνια αργότερα, όμως, το πρόγραμμα εγκαταλείφθηκε. Η ανάληψη από την Ελλάδα της διοργάνωσης των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, σήμανε και την κατασκευή αθλητικών εγκαταστάσεων στο χώρο του Ελληνικού. Εγκαταστάσεις, που οι τότε ελληνικές κυβερνήσεις διαβεβαίωναν ότι θα είναι προσωρινές.
Κάτι που όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια ήταν υπόσχεση… απατηλή. Το Δεκέμβριο του 2003, το τότε αρμόδιο ΥΠΕΧΩΔΕ προκήρυξε διεθνή διαγωνισμό για την πολεοδομική ανάπτυξη του Ελληνικού. Οι ενδιαφερόμενοι θα κατέθεταν τις δικές τους «ιδέες» και «προτάσεις» προς την ελληνική κυβέρνηση για την αξιοποίησή του. Προτάσεις οι οποίες περιελάμβαναν, μεταξύ άλλων, διάφορες επιχειρηματικές δραστηριότητες, οικιστική αξιοποίηση, αλλά και εστιατόρια.
Οι κινήσεις της τότε κυβέρνησης Σημίτη προκάλεσαν την αντίδραση της ΝΔ, η οποία με αρχηγό τον Κώστα Καραμανλή βρισκόταν στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Ο ίδιος ο Κώστας Καραμανλής, το Φεβρουάριο του 2004, δεσμεύτηκε προσωπικά ότι «οι χώροι του Ελληνικού που απελευθερώθηκαν θα χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά για τη δημιουργία πρότυπου πάρκου». Λίγες μέρες μετά, ο Κώστας Καραμανλής και η ΝΔ ήρθαν στην κυβέρνηση. Υπουργός ΠΕΧΩΔΕ ανέλαβε ο Γιώργος Σουφλιάς, ο οποίος και επωμίστηκε το «γαλάζιο» σχέδιο αξιοποίησης του χώρου του Ελληνικού. Τρία χρόνια μετά, ο Γιώργος Σουφλιάς παρουσίασε την δική του πρόταση, η οποία και αποτελούσε συνέχεια των προτάσεων που είχαν γίνει επί κυβέρνησης Σημίτη. Το σχέδιο προέβλεπε, μεταξύ άλλων, τη δημιουργία κτιρίων επιχειρήσεων, εμπορικών κέντρων αλλά και κατοικιών, ενώ ο μεγαλύτερος αριθμός στρεμμάτων θα καλυπτόταν με πράσινο. Οι προτάσεις Σουφλιά προκάλεσαν την αντίδραση δήμων και τοπικών φορέων. Ο τότε αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Γιώργος Παπανδρέου, εξέφρασε δημόσια την αντίθεσή του. Σε δηλώσεις του, υποστήριξε ότι το Ελληνικό θα πρέπει να γίνει ένα από «τα μεγαλύτερα μητροπολιτικά πάρκα της Ευρώπης, με πράσινο και υποδομές που θα υποστηρίζουν το πάρκο, θα είναι περιβαλλοντικά και ενεργειακά φιλικές και μόνο για την εξυπηρέτηση του κοινού συμφέροντος».
Τα αραβικά πετροδόλαρα
Το πρόγραμμα Σουφλιά δεν προχώρησε. Τον Οκτώβριο του 2009, ο Γιώργος Παπανδρέου ανέλαβε την πρωθυπουργία και το ενδιαφέρον για την αξιοποίησή του Ελληνικού αναθερμάνθηκε . Η υπογραφή του μνημονίου και η ανάγκη τόνωσης των δημοσίων εσόδων κάτω από τη δαμόκλειο σπάθη των ξένων δανειστών έθεσε την αξιοποίηση ψηλά στην ατζέντα της νέας κυβέρνησης. Το Σεπτέμβριο του 2010, υπεγράφη στη Νέα Υόρκη μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ Γ. Παπανδρέου και του εμίρη του Κατάρ για επενδύσεις στη χώρα μας ύψους 5 δισ. ευρώ. Η συμφωνία περιελάμβανε και την αξιοποίηση του Ελληνικού, πρόταση η οποία ξεσήκωσε ουκ ολίγες αντιδράσεις από την τοπική κοινωνία και όχι μόνο. Λίγους μήνες μετά, και συγκεκριμένα το Δεκέμβριο του 2011, ξεκίνησε η διεθνής διαγωνιστική διαδικασία για την αξιοποίηση του Ελληνικού.
Η ελληνική κυβέρνηση κάλεσε τον διάσημο αρχιτέκτονα Χοσέ Αθεμπίγιο προκειμένου να καταθέσει τις δικές του προτάσεις για την αξιοποίησή του. Το Φεβρουάριο του 2011, ο κ. Αθεμπίγιο φέρεται να παρουσίασε προφορικά στον κ. Παπανδρέου κάποια στοιχεία γύρω από τις προτάσεις του. Στα τέλη του ίδιου μήνα, ο τότε αρμόδιος υπουργός Χάρης Παμπούκης επισκέφτηκε το Κατάρ. Όλα έδειχναν ότι το Ελληνικό θα κατέληγε στα «χέρια» των Αράβων για την αξιοποίησή του.
Το Κατάρ συμμετείχε στο διαγωνισμό για το Ελληνικό, αποχώρησε, όμως, όταν διαπίστωσε πως η κατάσταση ήταν περισσότερο πολύπλοκη απ’ όσο είχαν ενημερώσει τους ανθρώπους του εμιράτου.
Ο νόμος-έκτρωμα του 2012
Το Μάρτιο του 2012, ψηφίστηκε ο νόμος 4062/2012, ο οποίος αφορούσε την «Αξιοποίηση του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού». Ο νόμος χαρακτηρίστηκε από κατοίκους και φορείς ως «έκτρωμα» και περιελάμβανε μία σειρά από παραχωρήσεις στον επίδοξο επενδυτή.
Συγκεκριμένα, προβλέπονταν η δημιουργία τουριστικών εγκαταστάσεων, κέντρων διασκέδασης, καζίνου, διοικητικών και εμπορικών κέντρων, πολυτελών κατοικιών και άλλων κτιριακών εγκαταστάσεων, συνολικής δομημένης επιφάνειας 3.760.000 τ.μ. εντός της έκτασης του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού. Επίσης, ο νόμος προέβλεπε μία σειρά από συνοδευτικά έργα που θα αφορούσαν το Ελληνικό, τα οποία όμως θα χρηματοδοτούνταν από το ελληνικό Δημόσιο και το ύψος τους θα ανέρχονταν σε 2,5 δισ. ευρώ. Με λίγα λόγια, ο νέος επενδυτής ελάμβανε μία «προίκα» από την ελληνική κυβέρνηση, η οποία και έκρυβε τεράστια υπεραξία. Για το λόγο αυτό, ο συγκεκριμένος νόμος προέβλεπε ότι το ελληνικό Δημόσιο θα κρατούσε το 30% των μετοχών της Ελληνικό Α.Ε., ούτως ώστε να καρπωθεί τα οφέλη από την αξιοποίησή του.
Η ψήφιση του νόμου προκάλεσε στα κυβερνητικά κλιμάκια ευφορία και αισιοδοξία. Στις συζητήσεις τους, εκτιμούσαν ότι οι αναμενόμενες προσφορές από τους επίδοξους επενδυτές θα άγγιζαν τα 5 δισ. ευρώ. Τον Απρίλιο του 2012, στα πλαίσια της διαγωνιστικής διαδικασίας για την αξιοποίηση του Ελληνικού, υπεβλήθησαν εννιά προτάσεις από τους ενδιαφερόμενους επενδυτές. Ωστόσο, στη β’ φάση του διαγωνισμού, τον Ιανουάριο του 2013, προκρίθηκαν μόνο τέσσερα σχήματα.
Το Φεβρουάριο του 2014, ολοκληρώθηκε και η β’ φάση του διαγωνισμού. Παραδόξως, υπεβλήθη μόνο μία προσφορά: αυτή της Lamda Development, του ομίλου Λάτση. Πρόκειται για την ίδια εταιρία που μερικά χρόνια πριν ανέλαβε και την ανέγερση του εμπορικού κέντρου «Τhe Μall» στο Μαρούσι.
Μία υπόθεση, στην οποία έχουν αναφερθεί παλιότερα εκτενώς, με αναλυτικά δημοσιεύματα, τόσο το Ηοt Doc όσο και το koutipandoras.gr.
Παραχωρήθηκε έναντι πινακίου φακής
Ο όμιλος Λάτση υπέβαλε αρχικά μία προσφορά, για να επανέλθει λίγο μετά με μία πιο βελτιωμένη. Το Μάρτιο του 2014, το Ελληνικό πέρασε οριστικά στα δικά του χέρια. Το ΤΑΙΠΕΔ, που είχε αναλάβει να αξιοποιήσει το Ελληνικό, ανακήρυξε τη Lamda Development ως τον «προτιμητέο επενδυτή».
Η εταιρία αναλάμβανε την αξιοποίηση του Ελληνικού για 99 χρόνια, έναντι εξευτελιστικού τιμήματος και με υπεραξία πολλαπλάσια. Συγκεκριμένα, για μια έκταση 6.204 στρεμμάτων, στην οποία περιλαμβάνεται παραλιακό μέτωπο 3,5 χιλιομέτρων στο Σαρωνικό, ένα λιμάνι-μαρίνα (το λεγόμενο Ολυμπιακό Ιστιοπλοϊκό Κέντρο), ένας σημαντικός αρχαιολογικός χώρος και ολυμπιακές εγκαταστάσεις αξίας άνω των 350 εκατ. ευρώ, ο Όμιλος Λάτση υποχρεώθηκε να καταβάλει στο ΤΑΙΠΕΔ το ποσό των 915 εκατ. ευρώ. Δηλαδή, από το ποσό των 5 δισ. ευρώ, που υποτίθεται ότι θα έφταναν οι προσφορές των επενδυτών, τελικά το Ελληνικό βγήκε στο σφυρί για 915 εκατ. ευρώ. Μάλιστα, το ποσό αυτό, ο όμιλος Λάτση δεν θα το έδινε αμέσως, αλλά σε βάθος δεκαετίας. Αρχικά θα κατέβαλλε ένα ποσό που δεν θα ξεπερνούσε τα 300 εκατ. ευρώ και το υπόλοιπο θα καταβάλλονταν σε ετήσιες δόσεις, μέσα στα επόμενα δέκα χρόνια.
Την ίδια ώρα, το ελληνικό Δημόσιο, εκτός από τα «συναφή» έργα που υποχρεούτο να κατασκευάσει για λογαριασμό του επενδυτή, αναλάμβανε και να χρηματοδοτήσει άμεσα το κόστος μετεγκατάστασης μιας σειράς υφιστάμενων δημόσιων κτιρίων και εγκαταστάσεων.
Πουλήθηκε 222% χαμηλότερα
Το τίμημα προκάλεσε ουκ ολίγες αντιδράσεις, τόσο σε πολιτικό όσο και σε τοπικό αλλά και επίπεδο φορέων. Αρκετοί, τότε, ήταν αυτοί που έκαναν λόγο για «ξεπούλημα» και για χαριστική παραχώρηση στον Όμιλο Λάτση.
Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει έρευνα του Τεχνικού Επιμελητηρίου (ΤΕΕ) για την αξιοποίηση του Ελληνικού, η οποία διενεργήθηκε υπό την επίβλεψη του σημερινού αναπληρωτή υπουργού Υποδομών, Χρήστου Σπίρτζη. Η έκθεση «καίει» τους αρμόδιους, που χειρίστηκαν την πώληση του Ελληνικού. Σύμφωνα με αυτήν, το Ελληνικό παραχωρήθηκε κατά 222% χαμηλότερα από την πραγματική του αξία.
Συγκεκριμένα, το ΤΑΙΠΕΔ εκτίμησε την αξία της πώλησης του Ελληνικού σε 915 εκατ. ευρώ, ενώ το ΤΕΕ σε 2,950 δισ. ευρώ. Πρόκειται για μια τεράστια δια – φορά, που θα πρέπει να απασχολήσει τόσο τη νέα κυβέρνηση όσο και τις αρμόδιες αρχές αναφορικά με το κατά πόσο διασφαλίστηκαν τα συμφέροντα του Δημοσίου και όχι αυτά του Ομίλου Λάτση. Κατά πόσο, δηλαδή, όσοι χειρίστηκαν την αξιοποίηση του Ελληνικού –πολιτικά πρόσωπα και στελέχη του ΤΑΙΠΕΔ– πέτυχαν την αξιοποίησή του στην πλέον καλύτερη τιμή για το δημόσιο συμφέρον. Να σημειωθεί ότι σχετική έρευνα διεξάγει ο εισαγγελέας Γιάννης Δραγάτσης, έπειτα από μηνυτήριες αναφορές που είχαν καταθέσει ο περιφερειακός σύμβουλος Νίκος Γαλανός και η Σοφία Σακοράφα.
Η παραχώρηση του Ελληνικού είχε όμως και άλλα επεισόδια, που λίγο έλειψε να τινάξουν στον αέρα τη διαδικασία παραχώρησης. Κατά τον προσυμβατικό έλεγχο της σύμβασης, τον περασμένο Αύγουστο, το Ζ’ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου «μπλόκαρε» τη μεταβίβαση. Και αυτό, διότι είχε εντοπίσει μία σειρά από παραβιάσεις της ισχύουσας νομιμότητας.
Το ΤΑΙΠΕΔ, από την πλευρά του, κατέθεσε αίτηση αναίρεσης, με αποτέλεσμα, το Νοέμβρη του 2014, οι δικαστές του ΣΤ’ Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου να δώσουν το πράσινο φως για την παραχώρηση. Η ελληνική κυβέρνηση, πριν ακόμη το Ελεγκτικό Συνέδριο κοινοποιήσει την απόφαση, προχώρησε στην υπογραφή της σύμβασης. Παρά το γεγονός ότι, βάσει του νόμου, οι εμπλεκόμενες πλευρές μπορούσαν εντός 15 ημερών να υποβάλουν ενστάσεις.
Ενδεικτικά της όλης υπόθεσης είναι τα λόγια του δικηγόρου Γιώργου Κόκκα, ο οποίος κατέθεσε αίτηση αναθεώρησης κατά της απόφασης του ΣΤ’ Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
«Θεωρούμε ότι ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζει μέχρι σήμερα το ΤΑΙΠΕΔ τις συμβάσεις, με τις οποίες παραχωρεί δημόσια περιουσία, είναι απαράδεκτος και είναι σε βάρος τόσο των ελληνικών συμφερόντων όσο και των συμφερόντων των δανειστών της χώρας. Στην περίπτωση της πώλησης του Ελληνικού, αποδείχθηκε πλήρως, σε όλες τις διαδικασίες που συμμετείχαμε στο Ελεγκτικό Συνέδριο, η απόλυτη μυστικοπάθεια στην οποία δυστυχώς παρασύρθηκαν και οι δικαστές αποκλείοντάς μας από νόμιμα δικαιώματα πρόσβασης στην πληροφόρηση και στα έγγραφα του ΤΑΙΠΕΔ, της Lamda Development και κυρίως της εταιρίας του Λουξεμβούργου, που εμφανίστηκε ως αγοράστρια της έκτασης του Ελληνικού χωρίς να έχει μετάσχει στις διαδικασίες του δημοσίου διαγωνισμού. Είναι γεγονός ότι, εάν στο Ελληνικό δεν αποδοθεί δικαιοσύνη, υποβιβάζεται όλη η αξία της περιουσίας του Ελληνικού», επισημαίνει ο κ. Κόκκας.
Μπλόκο από την Περιφέρεια Αττικής
Στην όλη υπόθεση ενεπλάκη και η περιφέρεια Αττικής, τον περασμένο Δεκέμβρη. Με προσφυγή που κατέθεσε, ζήτησε να αναθεωρηθεί η απόφαση του ΣΤ’ Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία ανοίγει ο δρόμος για την παραχώρηση στον Όμιλο Λάτση.
Η περιφέρεια Αττικής διέθετε μέσα στο χώρου του Ελληνικού μία έκταση, στην οποία στεγαζόταν υπηρεσίες ΚΤΕΟ. Η παραχώρηση του Ελληνικού θα σήμαινε αυτόματα τη μετεγκατάσταση των υπηρεσιών του ΚΤΕΟ, με αποτέλεσμα η περιφέρεια να ζημιωθεί με 1 εκατ. ευρώ, λόγω των εξόδων μετεγκατάστασης, ενώ θα υπήρχε και ετήσια απώλεια εισοδήματος για την περιφέρεια ύψους 4 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση. Επίσης, με βάση την έκθεση του ΤΕΕ, η περιφέρεια έκρινε ότι το τίμημα της μεταβίβασης ήταν χαμηλότερο από το πραγματικό.
Το θέμα είναι τι προτίθεται να πράξει από εδώ και πέρα η νέα ελληνική κυβέρνηση σε ό,τι αφορά το θέμα του Ελληνικού.
«Η νέα κυβέρνηση θα πρέπει, σεβόμενη τις διακηρύξεις του σημερινού πρωθυπουργού και πλειάδας σημερινών υπουργών, να προχωρήσει στην κατάργηση του μνημονιακού νόμου 4062/2012, με τον οποίο καθορίζονται απαράδεκτες χρήσεις γης και όροι δόμησης εκατομμυρίων τετραγωνικών μέτρων στο χώρο του πρώην αεροδρομίου Ελληνικού και της παραλίας του Αγίου Κοσμά», επισημαίνει στο Hot Doc το μέλος της Επιτροπής Αγώνα για το Μητροπολιτικό Πάρκο στο Ελληνικό, Πάνος Τότσικας, ο οποίος, σημειωτέον, έκανε αυτή τη δήλωση πριν από τις προγραμματικές δηλώσεις της νέας κυβέρνησης.
Ο ίδιος συμπληρώνει επίσης ότι θα πρέπει να προωθηθεί ένας νέος νόμος για το Ελληνικό, «που να εξασφαλίζει την ελεύθερη πρόσβαση στις ακτές, να στηρίζεται σε μια διαφορετική αντίληψη περί “αξιοποίησης” του δημόσιου χώρου και να καθορίζει χρήσεις γης και όρους δόμησης που συμβάλλουν στη δημιουργία ενός μεγάλου Μητροπολιτικού Πάρκου υψηλού πρασίνου, με παράλληλη λειτουργία πολιτιστικών, αθλητικών και άλλων κοινωφελών δραστηριοτήτων, χωρίς νέα δόμηση».
το άρθρο δημοσιεύθηκε στο Hot Doc 70, το Φεβρουάριο του 2015
Extra Hot άρθρο
Με εντολή (Σαμαρά;) προσπάθησαν προεκλογικά να καθαρίσουν τον Παπασταύρου από τη λίστα Λαγκάρντ

Εντολή για να κλείσει η έρευνα, που αφορούσε στον πρωθυπουργικό σύμβουλο και εξ απορρήτων του Σαμαρά, Σταύρο Παπασταύρου, έδωσε διευθυντικό στέλεχος του ΣΔΟΕ σε υπάλληλο που ερευνούσε την υπόθεση. Η εντολή ζητούσε κλείσιμο του φακέλου, πριν από τις εκλογές. Ο υπάλληλος του ΣΔΟΕ αρνήθηκε να παραδώσει τον φάκελο και να εμφανίσει την έρευνα ως περαιωμένη. Κατέθεσε μάλιστα εγγράφως τις αντιρρήσεις του, πράγμα που εμπόδισε τελικώς να κλείσει η υπόθεση…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 70 (A' Φεβρουάριος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.
Έσκισαν αρχεία του ΣΔΟΕ με υποθέσεις υπό έλεγχο

Στην καταστροφή πρωτότυπων αρχείων, που αφορούν υπό έρευνα υποθέσεις, προχώρησε η διοίκηση του ΣΔΟΕ, μερικές μέρες πριν τις εκλογές και την αλλαγή της κυβέρνησης.Τα περισσότερα από τα αρχεία αυτά καταστράφηκαν σε ειδικά μηχανήματα καταστροφής εγγράφων, αλλά ο μεγάλος όγκος και πιθανόν και η βιασύνη, τους οδήγησε και στην καταστροφή με απλό σκίσιμο. Τμήμα των αρχείων αυτών μαζεύτηκε από τα σκουπίδια και είναι στην κατοχή του Hot Doc. Η σταδιακή του αποκατάσταση και συναρμολόγηση αποδεικνύει πως πρόκειται για πρόσφατες υποθέσεις, που με βάση το νόμο έπρεπε να είναι στο ΣΔΟΕ. Το ερώτημα –και δεν είναι μόνο δημοσιογραφικό– είναι ποιες υποθέσεις συγκαλύφθηκαν με την καταστροφή των αποδεικτικών στοιχείων και από ποιους;
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 70 (A' Φεβρουάριος 2015)
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο.